Property Rules : मालमत्ता खरेदी करताना या 5 गोष्टी लक्षात ठेवा, छोटीशी चूक ठरू शकते मोठे नुकसान!

Property Rules : सध्याच्या महागाईच्या काळात घर किंवा मालमत्ता खरेदी करणे हे एक मोठे आर्थिक पाऊल आहे. प्रत्येकजण आपल्या आयुष्यभराच्या कमाईतून स्वप्नातील घर खरेदी करण्याचा विचार करतो, पण एका चुकीच्या निर्णयामुळे मोठे नुकसान होऊ शकते. काही जण स्वस्त सौद्यांच्या मोहात पडून योग्य कागदपत्रांची तपासणी करत नाहीत, ज्यामुळे भविष्यात मोठ्या अडचणी निर्माण होऊ शकतात. म्हणूनच, मालमत्ता खरेदी करताना योग्य माहिती आणि कायदेशीर प्रक्रिया पूर्ण करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

मालमत्ता खरेदी करताना कोणत्या गोष्टींची काळजी घ्यावी?

१) नोंदणी
कोणतीही मालमत्ता खरेदी करताना सरकारी नोंदणी करणे आवश्यक आहे. काही लोक फुल पेमेंट करार (Full Payment Agreement) करून थेट मालमत्तेचा ताबा घेतात, पण मालकी हक्क फक्त अधिकृत नोंदणीनंतरच मिळतो. जर मालमत्तेची योग्य प्रकारे नोंदणी झाली नाही, तर भविष्यात त्यावर हक्क सांगणे कठीण होऊ शकते.

३) फुल पेमेंट करार
काही जण स्टॅम्प ड्युटी वाचवण्यासाठी फक्त फुल पेमेंट करार करतात, पण अशा करारांमध्ये अनेक कायदेशीर अडचणी निर्माण होऊ शकतात. जर विक्रेत्याच्या मृत्यूनंतर त्याच्या वारसदारांनी मालमत्तेवर दावा केला, तर नोंदणी नसलेल्या व्यवहारावर तुमचा हक्क सिद्ध करणे अवघड जाऊ शकते. त्यामुळे नेहमी नोंदणीकृत व्यवहार करण्यावर भर द्या.

४) पॉवर ऑफ ॲटर्नी
काही लोक पॉवर ऑफ ॲटर्नी किंवा अनौपचारिक करारांद्वारे मालमत्ता खरेदी करतात, पण हे अत्यंत धोकादायक ठरू शकते. अशा प्रकारच्या व्यवहारांमध्ये मालकी हक्क पूर्णपणे मिळत नाही आणि न्यायालयात मालमत्तेचा दावा सिद्ध करणे कठीण होऊ शकते. त्यामुळे, सरकारी कागदपत्रांद्वारेच मालमत्ता खरेदी करा आणि सर्व कायदेशीर प्रक्रिया पूर्ण करा.

४) कागदपत्रांची तपासणी
कधी कधी स्वस्तात मिळणाऱ्या डील्स आकर्षक वाटतात, पण त्या कायदेशीररित्या योग्य आहेत की नाही याची खात्री करणे गरजेचे आहे. केवळ विक्रेत्याच्या आश्वासनांवर विश्वास ठेवू नका. मालमत्तेची मूळ कागदपत्रे, सातबारा उतारा (7/12 Extract), विक्री करार (Sale Agreement), वारसा प्रमाणपत्र (Heirship Certificate) यासारखी सर्व आवश्यक कागदपत्रे तपासा. जर नोंदणी नसेल, तर भविष्यात न्यायालयात पुरावा देणे अवघड ठरू शकते.

५) सुरक्षित मालमत्ता खरेदीसाठी काय करावे?
मालमत्ता खरेदी करताना सर्व कायदेशीर प्रक्रिया पूर्ण केल्या जात आहेत याची खात्री करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. स्टॅम्प पेपरवर करार: फुल पेमेंट करार करताना विधिसंघटित स्टॅम्प पेपरवर तो तयार करावा. त्यावर खरेदीदार, विक्रेता आणि दोन साक्षीदारांच्या स्वाक्षऱ्या असाव्यात.
प्रमाणित पेमेंट पद्धतीचा वापर: ₹2 लाखांपेक्षा जास्त व्यवहार चेक किंवा बँक ट्रान्सफरद्वारे करावा, जेणेकरून व्यवहाराचे प्रमाणित पुरावे उपलब्ध राहतील.

मालमत्तेची योग्य तपासणी करा:
सातबारा उतारा (7/12 Extract)
प्रॉपर्टी कार्ड (Property Card)
विक्री करार (Sale Agreement)
वारसा प्रमाणपत्र (जर विक्रेता वारसदार असेल तर)
वरील कागदपत्रांची तपासणी करूनच व्यवहार पूर्ण करा, त्यामुळे भविष्यात कोणत्याही प्रकारच्या फसवणुकीचा धोका राहणार नाही.

योग्य काळजी घेतल्यास मोठे नुकसान टाळता येईल!
मालमत्ता खरेदी करणे आयुष्यभराचा निर्णय असतो. त्यामुळे, योग्य वेळी सावधगिरी बाळगणे आणि सर्व कायदेशीर प्रक्रिया पार पाडणे अत्यंत गरजेचे आहे. मालमत्तेची नोंदणी न करणे, स्वस्त सौद्यांच्या मोहात पडणे किंवा पॉवर ऑफ ॲटर्नीद्वारे खरेदी करणे अशा चुका टाळा. योग्य कागदपत्रे आणि सरकारी नोंदणीसह सुरक्षित व्यवहार केल्यास भविष्यातील अडचणी आणि कायदेशीर गुंतागुंती टाळता येतील.