Mirchi Bajar Bhav : लाल मिरची स्वस्त झाली ! शेतकऱ्यांमध्ये नाराजी, गृहिणींचा फायदा
Mirchi Bajar Bhav : गेल्या काही महिन्यांपासून आकाशाला भिडलेल्या लाल मिरचीच्या किमतींनी ग्राहकांच्या खिशाला कात्री लावली होती. मात्र, मागील काही दिवसांपासून मिरचीच्या दरात मोठी घसरण झाल्याने गृहिणींना मोठा दिलासा मिळाला आहे. यामुळे बाजारपेठेत मिरचीची मोठ्या प्रमाणात खरेदी होत असून, अनेकांनी वर्षभरासाठी तिखट साठवण्यास सुरुवात केली आहे.
आवक वाढल्याने लाल मिरचीचा दर घसरला
धुळे कृषी उत्पन्न बाजार समितीत लाल मिरचीची मोठ्या प्रमाणावर आवक होत आहे. यंदा शेतकऱ्यांनी मोठ्या प्रमाणात मिरचीची लागवड केल्याने पुरवठा वाढला आहे, परिणामी बाजारात मिरचीचे दर खाली आले आहेत. सध्या मिरचीला ₹२,००० ते ₹५,००० प्रति क्विंटल दर मिळत आहे.
व्यापाऱ्यांच्या मते, पुढील काही आठवड्यांत मिरचीची आणखी आवक होण्याची शक्यता आहे, त्यामुळे दरात आणखी घसरण होऊ शकते. धुळे बाजार समितीत चपाटा, काश्मिरी आणि गावरान लाल मिरची विक्रीस आली आहे. या जातींच्या मिरचीला मागणी असली, तरी पुरवठा जास्त झाल्याने शेतकऱ्यांना समाधानकारक दर मिळत नाहीत.
शेतकऱ्यांमध्ये नाराजी, गृहिणींचा फायदा
मिरचीचे दर खाली आल्याने ग्राहकांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. मागील महिन्यात वाढलेल्या किंमतींमुळे गृहिणींना तिखट खरेदीसाठी मोठा खर्च करावा लागत होता.मात्र,आता मिरची परवडणाऱ्या दरात आल्याने अनेकांनी वर्षभराचा साठा करून ठेवण्यास सुरुवात केली आहे.
दुसरीकडे, शेतकऱ्यांमध्ये मात्र या दर घटीमुळे नाराजी पसरली आहे.उत्पादन वाढले असले, तरी विक्री दर समाधानकारक नसल्याने शेतकऱ्यांना तोटा सहन करावा लागत आहे. शेतकरी सरकारकडून न्याय्य दर आणि किमान आधारभूत किंमतीच्या (MSP) मागणीसाठी आवाज उठवत आहेत.
भाजीपाल्याच्या दरातही मोठी घसरण
लाल मिरचीसह इतर भाजीपाला उत्पादकांनाही यंदा मोठ्या तोट्याला सामोरे जावे लागत आहे. अमरावती कृषी उत्पन्न बाजार समितीत टोमॅटो अवघ्या ₹५ प्रति किलो दराने विकला जात आहे. शेतकऱ्यांना उत्पादन खर्चही निघत नसल्याने त्यांच्यात निराशेचे वातावरण आहे.
टोमॅटो – ₹५ प्रति किलो
गाजर – ₹१४ प्रति किलो
पालक – ₹६ प्रति किलो
कोथिंबीर – ₹१५ प्रति किलो
फुलकोबी – ₹८ प्रति किलो
वाटाणा – ₹१६ प्रति किलो
या किंमती शेतकऱ्यांसाठी तोट्याचा सौदा ठरत आहेत. मोठ्या प्रमाणात उत्पादनामुळे बाजारात पुरवठा वाढल्याने व्यापारीही खरेदीसाठी अनुत्साही आहेत.
संकेश्वरी मिरचीने राखली उंची – विक्रमी दर मिळाला
जिथे इतर लाल मिरचीच्या दरात मोठी घसरण झाली आहे, तिथे नांदेड जिल्ह्यातील संकेश्वरी मिरचीने मात्र विक्रमी दर गाठला आहे. कोल्हापूर जिल्ह्यातील गडहिंग्लज कृषी उत्पन्न बाजार समितीत संकेश्वरी मिरचीला तब्बल ₹८०० प्रति किलो दर मिळाला आहे.
ही मिरची विशेषतः मुदखेड तालुक्यातील रोहा-पिंपळगाव परिसरात उत्पादित होते. तिच्या तिखटपणामुळे आणि चवदार पणामुळे बाजारात मोठी मागणी असते. व्यापारी आणि बाजार समिती पदाधिकाऱ्यांनी संकेश्वरी मिरचीच्या गुणवत्तेचे कौतुक केले आहे.
भाव स्थिर राहतील की आणखी घसरणार ?
बाजारातील सध्याच्या स्थितीवर तज्ज्ञांचे मत आहे की, मिरचीच्या दरात आणखी घट होऊ शकते. जर पुरवठा अजून वाढला, तर शेतकऱ्यांना अजून तोटा सहन करावा लागू शकतो. दुसरीकडे, पावसाळा जवळ येत असताना साठवणुकीची चिंता असल्याने व्यापारी मोठ्या प्रमाणावर खरेदी करतील, आणि त्यामुळे दर स्थिर राहू शकतात.
लाल मिरचीचे दर घसरल्याने ग्राहकांना मोठा दिलासा मिळाला असला, तरी शेतकऱ्यांना तोटा सहन करावा लागत आहे. यंदा मोठ्या उत्पादनामुळे आवक वाढली असून, मिरचीचे दर कोसळले आहेत. मात्र, संकेश्वरी मिरची सारख्या विशिष्ट जातींच्या मिरच्यांना उच्च दर मिळत असल्याने त्याचा फायदा शेतकऱ्यांना होऊ शकतो.
सरकारने योग्य हस्तक्षेप करून शेतकऱ्यांना योग्य दर मिळवून देण्यासाठी उपाययोजना करणे आवश्यक आहे. अन्यथा, लाल मिरचीसह इतर पिकांचे दरही कोसळत राहिल्यास, शेतकऱ्यांना मोठ्या आर्थिक संकटाला सामोरे जावे लागेल.