Ladki Bahin Yojana : लाडकी बहीण योजनेतून तुम्हीही अपात्र ठरलात का ? लगेच तपासा !

महाराष्ट्र सरकारच्या लाडकी बहीण योजनेतून मोठ्या प्रमाणावर महिलांची नावे वगळण्यात आल्याने अनेक लाभार्थींमध्ये चिंता पसरली आहे. डिसेंबर 2024 मध्ये या योजनेचा लाभ घेणाऱ्या महिलांची संख्या 2.46 कोटी होती, मात्र जानेवारी 2025 पर्यंत ती घटून 2.41 कोटींवर आली आहे. म्हणजेच, 5 लाख महिला अपात्र ठरल्या आहेत.

ही योजना राज्यातील महिलांना आर्थिक स्थैर्य देण्यासाठी जुलै 2024 मध्ये सुरू करण्यात आली. त्याअंतर्गत पात्र महिलांना दरमहा 1500 रुपये मिळतात. मात्र, सरकारने आता लाभार्थ्यांची पडताळणी सुरू केल्याने अनेक महिलांची नावे काढण्यात आली आहेत. यामुळे आता या महिलांकडून आधी मिळालेली रक्कम परत घेतली जाणार का, असा प्रश्न निर्माण झाला होता.

राज्याच्या महिला व बालविकास मंत्री आदिती तटकरे यांनी यावर स्पष्टीकरण दिले आहे की, अपात्र ठरलेल्या महिलांकडून आधी जमा केलेले पैसे परत घेतले जाणार नाहीत. मात्र, त्यांना पुढील हप्ते मिळणार नाहीत.

5 लाख महिला अपात्र का ठरल्या?
महिला व बालविकास विभागाच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितल्याप्रमाणे, विविध निकषांमुळे 5 लाख महिलांना या योजनेतून वगळण्यात आले. त्यामध्ये खालील प्रमुख कारणे होती -

वयोमर्यादा ओलांडली –
1.5 लाख महिला या 65 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या असल्यामुळे अपात्र ठरल्या.
इतर सरकारी योजनांचा लाभ घेतला –
1.6 लाख महिलांनी नमो शेतकरी योजना किंवा इतर सरकारी योजनांचा लाभ घेतल्यामुळे त्यांची नावे हटवण्यात आली.
चारचाकी वाहन मालकी –
काही महिलांकडे चारचाकी वाहने असल्याने त्या अपात्र ठरल्या.
सरकारी सेवेत नातेवाईक असणे –
ज्या महिलांच्या कुटुंबातील कोणताही सदस्य सरकारी सेवेत आहे, त्या या योजनेसाठी पात्र नाहीत.
इतर सामाजिक योजनांचा लाभ मिळणे –
संजय गांधी निराधार योजनेत सुमारे 2.3 लाख महिला आधीच लाभ घेत होत्या, त्यामुळे त्या लाडकी बहीण योजनेसाठी अपात्र ठरल्या.
सरकारचे स्पष्टीकरण – पैसे परत घ्यायचे नाहीत
महिला व बालविकास मंत्री आदिती तटकरे यांनी सांगितले की, ज्या महिलांना अपात्र ठरवण्यात आले आहे, त्यांच्याकडून आधी जमा केलेली रक्कम परत घेतली जाणार नाही. मात्र, त्यांना पुढील हप्ते मिळणार नाहीत.

जुलै 2024 ते डिसेंबर 2024 या कालावधीत पात्र महिलांच्या खात्यात एकूण 450 कोटी रुपये ट्रान्सफर करण्यात आले. सरकारचा उद्देश महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनवणे हा असल्याने, आधी दिलेले पैसे परत घेण्याचा कोणताही विचार सरकार करत नाही.

लाडकी बहीण योजनेसाठी पात्रता निकष
ही योजना मिळवण्यासाठी महिलांना खालील अटी पूर्ण कराव्या लागतात -

✅ वय: 21 ते 65 वर्षांच्या महिला पात्र आहेत.
✅ वार्षिक उत्पन्न: कौटुंबिक उत्पन्न 2.5 लाखांपेक्षा कमी असावे.
✅ वाहन मालकी: चारचाकी वाहन असल्यास महिला अपात्र ठरते.
✅ सरकारी सेवा: कुटुंबातील कोणताही सदस्य सरकारी सेवेत असल्यास महिला पात्र ठरत नाही.

महायुती सरकारसाठी ‘गेमचेंजर’ योजना
महायुती सरकारच्या (भाजप-शिवसेना-राष्ट्रवादी काँग्रेस) विधानसभा निवडणुकीत विजय मिळवण्यासाठी या योजनेने महत्त्वाची भूमिका बजावली. 230 जागांवर विजय मिळवलेल्या महायुतीने, सत्तेवर आल्यास 1500 रुपयांचा हप्ता वाढवून 2100 रुपये करण्याचे आश्वासन दिले होते.

तथापि, विरोधकांनी या योजनेवर टीका करताना सरकारवर निशाणा साधला आहे.

सध्याची स्थिती – योजनेतून अपात्र ठरलेल्या महिलांना पुढील लाभ नाहीत
🔹 डिसेंबर 2024 मध्ये लाभार्थी महिलांची संख्या: 2.46 कोटी
🔹 जानेवारी 2025 मध्ये लाभार्थी महिलांची संख्या: 2.41 कोटी
🔹 5 लाख महिलांची नावे वगळली
🔹 आधी दिलेले पैसे परत घेणार नाहीत, पण पुढील हप्ते मिळणार नाहीत

महाराष्ट्र सरकारच्या लाडकी बहीण योजनेत मोठ्या प्रमाणावर लाभार्थ्यांची पडताळणी सुरू असून, विविध कारणांमुळे 5 लाख महिलांना अपात्र ठरवण्यात आले आहे. सरकारने मात्र स्पष्ट केले आहे की, आधी दिलेले पैसे परत घेतले जाणार नाहीत, पण पुढील हप्ते मिळणार नाहीत.तुमच्या लाडकी बहीण योजनेच्या पात्रतेबाबत अधिक माहिती हवी असल्यास अधिकृत सरकारी वेबसाईटला भेट द्या.