Garlic Price : लसूण बाजारभावात मोठी घसरण, शेतकऱ्यांसाठी चिंता वाढली!

Garlic Price : सध्या देशभरात लसणाच्या दरामध्ये मोठ्या चढ-उतारांची नोंद होत असून, हंगामातील नव्या लसणाच्या आवकेमुळे बाजारभावात मोठी घसरण झाली आहे. मागील काही महिन्यांत उच्चांकी दर नोंदविणाऱ्या लसणाच्या किमती सध्या मोठ्या प्रमाणावर कमी झाल्या आहेत. त्यामुळे शेतकऱ्यांमध्ये चिंता वाढली आहे.

लसणाचे दर खाली आले तरी आवक वाढलेली

नोव्हेंबर २०२३ मध्ये लसणाच्या दरांनी १८,००० ते ३२,००० रुपये प्रति क्विंटलचा उच्चांक गाठला होता. मात्र, जानेवारी २०२४ मध्ये आवक वाढल्याने हे दर मोठ्या प्रमाणावर कमी झाले आहेत. विदर्भातील कळमना बाजार समितीत लसणाची मोठ्या प्रमाणावर आवक सुरू असून, उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, राजस्थान आणि इतर राज्यांतून देखील लसूण मोठ्या प्रमाणात येत आहे.

सध्या बाजारात लसणाची आवक वाढत असून, याचा थेट परिणाम दरांवर झाला आहे. जानेवारी महिन्याच्या सुरुवातीला लसूण ८,००० ते १८,००० रुपये प्रति क्विंटल दराने विकला जात होता. मात्र, २७ जानेवारीला हा दर ३,००० ते १३,००० रुपयांवर आला. ३० जानेवारीपर्यंत लसणाचे दर आणखी खाली घसरत २,००० ते १०,००० रुपयांवर आले आहेत. व्यापाऱ्यांच्या मते सध्या बाजारात हेच दर कायम आहेत.

बाजारातील चढ-उताराचे प्रमुख कारणे

1. नव्या हंगामातील मोठी आवक – जानेवारीमध्ये नव्या लसणाची मोठ्या प्रमाणावर आवक झाल्याने बाजारभाव घसरले आहेत.
2. मागणीतील घट – हिवाळ्यात लसणाला चांगली मागणी असते, मात्र सध्या मागणी तुलनेत कमी झाली आहे.
3. स्थानिक आणि आंतरराष्ट्रीय व्यापारावर परिणाम – निर्यातीवरील निर्बंध आणि देशांतर्गत पुरवठ्याचा मोठा साठा असल्याने बाजारभावावर परिणाम झाला आहे.
4. हवामानाचा प्रभाव – काही भागांमध्ये अवकाळी पावसाने आणि गारपीटीमुळे लसूण उत्पादनावरही परिणाम झाला आहे. त्यामुळे पुढील काही महिन्यांत परिस्थिती बदलण्याची शक्यता आहे.

शेतकऱ्यांसाठी मोठी चिंता

विदर्भातील अनेक शेतकऱ्यांनी मागील काही वर्षांत लसणाच्या वाढत्या दरांमुळे मोठ्या प्रमाणावर या पिकाकडे वळण्याचा निर्णय घेतला होता. मात्र, सध्याची घसरण पाहता शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान होण्याची शक्यता आहे. अमरावतीच्या भाजीपाला बाजारपेठेमध्ये देखील लसणाची २५० क्विंटल आवक नोंदवण्यात आली आहे. येथे लसणाचे दर ३,००० ते ११,००० रुपये प्रति क्विंटलच्या दरम्यान आहेत.

आगामी काळात दरांमध्ये सुधारणा होणार?

विशेषज्ञांच्या मते, फेब्रुवारी-मार्चमध्ये लसणाच्या दरात काही प्रमाणात सुधारणा होण्याची शक्यता आहे. जर स्थानिक आणि आंतरराष्ट्रीय मागणी वाढली, तर भावात स्थिरता येऊ शकते. तसेच, सरकारी हस्तक्षेप आणि निर्यातीला चालना मिळाल्यास शेतकऱ्यांना काहीसा दिलासा मिळू शकतो.

शेतकऱ्यांनी पुढे काय करावे?

1. साठवणुकीवर भर द्या – जे शेतकरी मोठ्या प्रमाणावर लसूण उत्पादित करतात, त्यांनी बाजारात त्वरित विक्री करण्याऐवजी योग्य साठवणूक करून दर वाढेपर्यंत थांबावे.
2. सरकारी योजनांचा लाभ घ्या – शासनाने शेतकऱ्यांसाठी वेगवेगळ्या अनुदान योजना उपलब्ध करून दिल्या आहेत. त्या योजनांचा लाभ घेऊन शेतकऱ्यांनी आर्थिक नुकसान टाळावे.
3. बाजाराचा अंदाज घ्या – स्थानिक आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारातील मागणीचा अभ्यास करून योग्य वेळी लसणाची विक्री करावी.

लसूण बाजारातील सद्यस्थिती पाहता शेतकऱ्यांसमोर मोठे आव्हान उभे राहिले आहे. मागणीपेक्षा पुरवठा अधिक असल्याने दरांवर परिणाम होत आहे. परंतु, येत्या काही महिन्यांत जर निर्यात धोरणांत बदल झाला किंवा मागणी वाढली, तर लसणाचे दर पुन्हा सुधारू शकतात. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी विचारपूर्वक निर्णय घेणे महत्त्वाचे आहे.