Gahu Bajar Bhav: गहू बाजारातील मोठा खुलासा! सध्याच्या बाजारभावावर गव्हाची विक्री करावी का थांबावे? वाचा बाजारातील तज्ञांचा सल्ला
Maharashtra Bajar Bhav:- रब्बी हंगामातील गव्हाची काढणी वेग घेत असून, मागील काही दिवसांपासून बाजारात नवीन गहू दाखल होऊ लागला आहे. सध्या गव्हाला सरासरी ३,५०० ते ४,००० रुपये प्रति क्विंटल दर मिळत आहे. मात्र, येत्या काही आठवड्यांत गव्हाची मोठ्या प्रमाणावर आवक होणार असल्याने दर कमी होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे. सध्या बाजारात नागरिकांची मोठी गर्दी असून, वार्षिक साठवणीसाठी मोठ्या प्रमाणात गहू खरेदी सुरू आहे.
गव्हाच्या दरावर परिणाम करणारे मुख्य घटक
गव्हाच्या किमतीवर अनेक घटकांचा परिणाम होतो. सध्या या हंगामात गव्हाचे उत्पन्न चांगले असल्याने आणि शेतकरी मोठ्या प्रमाणात गहू बाजारात विक्रीसाठी आणत असल्याने गव्हाच्या दरात चढ-उतार दिसून येत आहेत. गव्हाची एकूण उत्पादन क्षमता, मागणी आणि पुरवठा, स्थानिक आणि राष्ट्रीय पातळीवरील साठा, सरकारी खरेदी धोरणे, आंतरराष्ट्रीय गहू बाजाराची स्थिती आणि हवामान बदल हे घटक दर निश्चित करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात.
सध्या नवीन गव्हाची आवक बाजारात वाढत असल्याने आणि मोठ्या प्रमाणावर विक्री होत असल्याने दर काहीसे स्थिर आहेत. मात्र, शेतकऱ्यांनी मोठ्या प्रमाणात गहू बाजारात आणल्यास दर घसरण्याची शक्यता आहे.
शेतकरी आणि ग्राहकांची गव्हाच्या दराविषयीची चिंता
गव्हाचे दर घसरण्याची शक्यता असल्याने अनेक शेतकरी अजूनही गहू साठवून ठेवण्याचा विचार करत आहेत. मात्र, गव्हाची बाजारातील वाढती आवक पाहता दर लवकरच कमी होण्याची चिन्हे आहेत. दुसरीकडे, ग्राहक मात्र या घसरणीची वाट पाहत आहेत, कारण यामुळे त्यांना मोठ्या प्रमाणावर स्वस्त गहू खरेदी करता येईल.
लोकल गव्हाची मागणी आणि त्याचा दर्जा
सध्या सांगली, सोलापूर आणि विदर्भातील बाजारांमध्ये लोकल गहू, महाकाल आणि लोकवन गव्हाला मोठ्या प्रमाणात मागणी आहे. हा गहू चवदार आणि पोषणमूल्यांनी समृद्ध असल्यामुळे ग्राहक प्राधान्याने तोच खरेदी करत आहेत. लोकवन आणि महाकाल गव्हाची पोळी अधिक नरम आणि गोडसर चव असते, त्यामुळे शहरी आणि ग्रामीण भागातील ग्राहक हा गहू मोठ्या प्रमाणावर घेताना दिसत आहेत.
गव्हाचे उत्पादन आणि हवामानाचा परिणाम
यंदा रब्बी हंगामात गव्हाच्या पेरणीसाठी अनुकूल वातावरण होते. योग्य तापमान आणि पुरेसा पाऊस यामुळे गव्हाचे पीक जोमदार आले आहे. परिणामी, उत्पादन चांगले झाले असून, शेतकऱ्यांना अपेक्षेपेक्षा जास्त उत्पन्न मिळाले आहे. शेतकरी समाधानात असले तरी, बाजारातील दर कमी झाल्यास त्यांच्यासाठी अडचणी निर्माण होऊ शकतात.
जिल्हानिहाय बाजारभाव आणि शेतकऱ्यांची स्थिती
सध्या सांगली मार्केट यार्डामध्ये महाकाल आणि लोकवन गहू प्रति क्विंटल ३,५०० ते ४,००० रुपये दराने विक्री होत आहे.सोलापूर – ३,५०० ते ३,९०० रुपये, पुणे – ३,७०० ते ४,००० रुपये, नागपूर – ३,४५० ते ३,८०० रुपये आणि येथे अमरावती – ३,३०० ते ३,७५० रुपये इतका बाजार भाव आहे.
याशिवाय स्थानिक गव्हालादेखील चांगली मागणी असून, तोही समाधानकारक दराने विक्री होत आहे. त्यामुळे शेतकरी आनंदी असले तरी, गव्हाच्या अधिक वाढत्या पुरवठ्यामुळे दर घसरणार की वाढणार याकडे त्यांचे लक्ष लागून आहे.
गहू साठवताना कोणती काळजी घ्यावी?
गहू दीर्घकाळ साठवण्यासाठी काही महत्त्वाच्या गोष्टींची काळजी घेणे आवश्यक आहे:
कोरड्या ठिकाणी साठवणीची व्यवस्था करा – गव्हाला ओलसरपणा लागू नये म्हणून हवेशीर आणि कोरड्या ठिकाणी साठवणीची सोय करावी.
कीटक आणि किडींपासून संरक्षण – गव्हाला कीड लागू नये म्हणून बाजारात मिळणाऱ्या कीटकनाशक पावडरचा वापर करावा.
कडू लिंबाची पाने टाका – गव्हाच्या पोत्यात कडू लिंबाची पाने टाकल्यास त्याला कीड लागत नाही.
सूर्यप्रकाश आणि योग्य हवामानात साठवणीची व्यवस्था – थेट सूर्यप्रकाश लागणार नाही आणि दमट हवामान टाळता येईल अशी व्यवस्था करावी.
गव्हाचे दर भविष्यात कसे राहतील?
आवक वाढली तर दर घसरण्याची शक्यता – बाजारात मोठ्या प्रमाणात गहू आल्यास आणि मागणी कमी झाल्यास गव्हाचे दर कमी होऊ शकतात.
सरकारी खरेदी धोरणांवर परिणाम – सरकारने गव्हाच्या खरेदीसाठी मोठ्या प्रमाणात ऑर्डर दिल्यास दर स्थिर राहू शकतात.
आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेचा परिणाम – आंतरराष्ट्रीय गहू बाजारात मागणी वाढल्यास स्थानिक गव्हाच्या किमतीतही वाढ होण्याची शक्यता आहे.
एकंदरीत पाहता सध्या गव्हाच्या दरात स्थिरता असली तरी, येत्या काही दिवसांत मोठ्या आवकेमुळे किंमती कमी होण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे शेतकरी आणि ग्राहक या स्थितीकडे बारकाईने लक्ष ठेवून आहेत. दरवर्षीप्रमाणे, अनेक नागरिक वार्षिक साठवणीसाठी गहू खरेदी करत असल्याने बाजारपेठेत चांगली हालचाल दिसून येत आहे. पुढील काही आठवड्यांत गव्हाच्या दरात आणखी चढ-उतार होऊ शकतात. यामुळे ग्राहकांनी खरेदीसाठी योग्य वेळ निवडावी आणि शेतकऱ्यांनीही दराचा अंदाज घेऊन विक्री करण्याचा निर्णय घ्यावा.