Cotton News: मार्च महिन्यात कापसाच्या किमतीत मोठी उलथापालथ! तज्ज्ञांचा अंदाज काय सांगतो?

Kapus News:- मार्च महिन्याच्या सुरुवातीस कापसाच्या बाजारपेठेत मोठ्या घडामोडी दिसून आल्या आहेत. सध्याच्या घडीला बाजारात कापसाची आवक मंदावली असून, भारतीय कापूस महामंडळाने (CCI) आतापर्यंत तब्बल ९४ लाख गाठी कापूस खरेदी केला आहे. मात्र, तरीदेखील कापसाच्या दरावर फारसा सकारात्मक परिणाम झालेला नाही आणि सध्याचा दर अजूनही हमीभावापेक्षा कमीच आहे.

आंतरराष्ट्रीय बाजारात मंदीचे वातावरण कायम असल्यामुळे आणि देशांतर्गत बाजारातही स्थिर मागणी असल्याने कापसाचे दर दबावात आहेत. तज्ज्ञांच्या मते, मार्च महिन्यातही कापसाच्या दरात मोठी सुधारणा होण्याची शक्यता कमी आहे. देशातील एकूण कापूस उत्पादन घटले असले तरीही आंतरराष्ट्रीय बाजारात कापसाचे आणि सुताचे दर कमी असल्याने देशातील कापूस उद्योगावरही याचा परिणाम होत आहे.

आंतरराष्ट्रीय बाजारात सतत घसरण

सध्या आंतरराष्ट्रीय बाजारात कापसाच्या दरात सातत्याने घसरण पाहायला मिळत आहे. दुपारपर्यंत जवळपास ३ टक्के घट होऊन दर ६३ सेंट प्रति पाउंडवर पोहोचले होते. यामुळे अमेरिकेतील शेतकरीही आर्थिक संकटात सापडले आहेत, ज्याचा अप्रत्यक्ष फटका भारतीय कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांनाही बसत आहे.

दर कमी असल्यामुळे देशात कापसाच्या आयातीला चालना मिळत आहे, त्यामुळे स्थानिक बाजारपेठेत मोठा तेजीचा कल दिसून येत नाही. तज्ज्ञांच्या अंदाजानुसार, मार्च महिन्यात कापसाच्या दरात १०० ते २०० रुपयांपर्यंत चढ-उतार होण्याची शक्यता आहे, मात्र स्थिर आणि मोठ्या वाढीच्या शक्यता कमी आहेत.

सध्या कापसाच्या हंगामाला ५ महिने पूर्ण झाले असून आतापर्यंत देशभरात २१६ लाख गाठींची आवक झाली आहे. देशातील अंदाजे एकूण उत्पादन ३०१ लाख गाठी होणार असल्याचा अंदाज असून, त्यापैकी जवळपास ७२ टक्के कापूस शेतकऱ्यांनी आधीच विकला आहे. आता अवघ्या २८ टक्के कापसाची आवक बाकी आहे.

यंदा कापूस उत्पादनात मोठी घट झाल्यामुळे शेतकऱ्यांना अपेक्षित दर मिळेल, अशी शक्यता होती. मात्र, जागतिक बाजारपेठेतील मंदी आणि कमी मागणीमुळे दरात फारशी वाढ झालेली नाही. हळूहळू बाजारातील आवक कमी होत आहे, मात्र तरीही दरावर दबाव कायम राहिला आहे.

मार्च महिन्यातील कापूस बाजारभावाची स्थिती

एरव्ही मार्च महिन्यात कापसाची आवक कमी होण्यासह किंमतीत सुधारणा दिसून येते. मात्र, यंदा परिस्थिती वेगळी आहे. सध्या देशभरातील बाजारात कापसाला सरासरी ७ हजार ते ७३०० रुपये प्रतिक्विंटल दर मिळत आहे. तर रोज सरासरी ९० हजार ते १ लाख गाठींची आवक होत आहे. मार्च महिन्यात आवक आणखी घटण्याची शक्यता आहे, मात्र त्याचा दरवाढीवर सकारात्मक परिणाम होईल का, हे अद्याप निश्चित नाही.

सीसीआयने आतापर्यंत केलेली कापसाची खरेदी

कापूस महामंडळाने (CCI) आतापर्यंत ९४ लाख गाठी कापूस खरेदी केला आहे, त्यापैकी २८ लाख गाठी केवळ महाराष्ट्रातून खरेदी झाल्या आहेत. मात्र, उद्योग क्षेत्रातून अपेक्षित प्रमाणात उठाव मिळत नसल्यामुळे, देशातील एकूण कापसाच्या आवकेपैकी जवळपास ४३ टक्के कापूस CCI नेच खरेदी करावा लागला आहे. गेल्या तीन आठवड्यांमध्ये कापसाच्या किंमतीत काहीशी सुधारणा झाली आहे, मात्र CCI च्या खरेदी प्रक्रियेत काही अडथळे आले आहेत.

त्यामुळे मागील काही दिवसांत CCI ची खरेदी मंदावली असून, याचा फायदा खुल्या बाजारात झाला आहे. त्यामुळे शेतकरीही आता खुल्या बाजारात कापूस विकण्यास प्राधान्य देत आहेत. मात्र, मार्च महिन्यातही कापसाच्या दरात मोठी वाढ होईल, असे संकेत मिळत नाहीत, त्यामुळे शेतकऱ्यांनी विक्रीच्या निर्णयात सावधगिरी बाळगणे गरजेचे आहे.