अवघ्या दोन एकरात 30 टन मोसंबी ! आणि लाखोंची कमाई... नाशिकच्या शेतकऱ्यांची सक्सेस स्टोरी

पारंपरिक पिकांपासून वेगळा मार्ग निवडत, नाशिक जिल्ह्यातील येवला तालुक्यातील एरंडगाव येथील रावसाहेब पाटील आणि दिलीप पाटील या दोन तरुण शेतकऱ्यांनी मोसंबी लागवडीच्या यशस्वी प्रयोगाने राज्यात नवा आदर्श निर्माण केला आहे. त्यांनी दोन एकर जमिनीत मोसंबीची बाग फुलवून तब्बल 30 टन उत्पादन घेतलं आहे. त्यांच्या या यशामुळे शेतीत नावीन्य आणण्याचं महत्त्व अधोरेखित झालं आहे.

नाशिक जिल्हा प्रामुख्याने द्राक्ष आणि कांदा उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहे. मात्र, या पारंपरिक पिकांपलीकडे पाहत या दोघा शेतकऱ्यांनी विदर्भात प्रचलित असलेले मोसंबी पीक आपल्या भागात घेण्याचा धाडसी निर्णय घेतला.

मोसंबी लागवड: एक प्रयोगशील शेती तंत्र
रावसाहेब आणि दिलीप पाटील यांनी दोन वर्षांपूर्वी ‘न्यू शेलार’ वाणाची लागवड केली. 8x12 फुट अंतरावर लावलेल्या 1,450 झाडांमुळे त्यांनी सुरुवातीला माफक उत्पादन घेतलं, मात्र यावर्षी प्रत्येक झाडावर 20-22 किलो मोसंबी आली. त्यांच्या या प्रयोगशील दृष्टिकोनामुळे त्यांनी शेतकऱ्यांसाठी एक नवीन पथ तयार केला आहे.

मोसंबी बागेत त्यांनी आंतरपिकंही घेतली, ज्यामध्ये कांदा, हरभरा, आणि सोयाबीन यांचा समावेश होता. या आंतरपिकांना दिलेली खते आणि औषधं मोसंबी पिकासाठीही फायदेशीर ठरली, ज्यामुळे पिकाची गुणवत्ता वाढली आणि खर्च कमी झाला.

उत्पन्नाचं गणित
मोसंबी पिकातून त्यांना मोठं आर्थिक यश मिळालं आहे. व्यापाऱ्यांनी 25 रुपये प्रति किलोच्या दराने त्यांचं उत्पादन खरेदी केलं. एका झाडाला सरासरी 20-30 किलो फळ लागल्यामुळे एकूण 30 टन उत्पादन विक्रीतून 7.25 लाख रुपयांचं उत्पन्न मिळालं. केवळ सव्वा लाख रुपयांच्या खर्चातून एवढ्या मोठ्या प्रमाणावर नफा मिळाल्याने त्यांच्या मेहनतीचं फळ गोड झालं आहे.

पारंपरिक शेतीच्या पलीकडे नवा पर्याय
पारंपरिक पिकांमध्ये मशागत, खते, औषधं, आणि बाजारपेठेतील चढउतारांमुळे उत्पन्नाचं गणित चुकण्याची शक्यता असते. मात्र, मोसंबी पिकाने कमी खर्चात जास्त उत्पन्न देत आर्थिक स्थैर्याचं नवं उदाहरण तयार केलं आहे. पाटील भावांनी घेतलेला हा निर्णय शेतीत नाविन्य आणण्याच्या दिशेने सकारात्मक पाऊल ठरला आहे.

शासकीय मदतीशिवाय यशस्वी प्रकल्प
फळबाग शेतीसाठी विविध शासकीय अनुदान योजना उपलब्ध आहेत. मात्र, या दोघांनी कोणत्याही योजनेचा आधार न घेता स्वतःच्या हिमतीवर मोसंबी लागवड यशस्वी केली. त्यांनी 70 रुपये प्रति रोप दराने 1,450 रोपं खरेदी केली. लागवड आणि मशागत यासाठी केवळ सव्वा लाख रुपये खर्च आला, पण मिळालेलं उत्पन्न त्याच्या अनेक पटींनी जास्त आहे.

प्रेरणा देणारे शेतकरी
रावसाहेब आणि दिलीप पाटील यांनी शेतीतील नवनवीन प्रयोगांमुळे इतर शेतकऱ्यांसाठी प्रेरणादायी उदाहरण तयार केलं आहे. “पारंपरिक पिकांपेक्षा वेगळा पर्याय निवडला आणि त्याचा फायदा झाला,” असं सांगत ते इतर शेतकऱ्यांना फळबाग शेतीचा अवलंब करण्यासाठी प्रोत्साहित करत आहेत. त्यांचा हा यशस्वी प्रयोग कमी खर्च, नाविन्यपूर्ण दृष्टिकोन, आणि मेहनतीचं फलित आहे. त्यांच्या यशाने शेतीत नाविन्य आणण्याची संधी ओळखण्याचं महत्त्व अधोरेखित केलं आहे.