PM Awas योजनेसाठी अर्ज करताना आधी ‘या’ गोष्टी जाणून घ्या! नाहीतर अर्ज होईल रिजेक्ट

PM Awas Yojana:- स्वतःच्या हक्काच्या घराचे स्वप्न प्रत्येकाच्या मनात असते, परंतु सर्वांनाच ते सहज पूर्ण करता येत नाही. काही जण स्वतःच्या कमाईतून घर बांधतात, तर काहींना सरकारच्या मदतीची आवश्यकता असते. यासाठी केंद्र सरकारने 2015 मध्ये पंतप्रधान आवास योजना (PMAY) सुरू केली. या योजनेंतर्गत सरकार गरजू नागरिकांना घरे बांधण्यासाठी किंवा खरेदी करण्यासाठी आर्थिक मदत देते. मात्र, हा लाभ मिळवण्यासाठी काही विशिष्ट अटी आणि पात्रता निकष आहेत, ज्यामुळे काही लोक या योजनेच्या कक्षेबाहेर राहतात.

पंतप्रधान आवास योजना म्हणजे काय आणि तिचा उद्देश काय आहे?

पंतप्रधान आवास योजना ही केंद्र सरकारची एक महत्त्वाकांक्षी गृहनिर्माण धोरण आहे, ज्याचा उद्देश 2024 पर्यंत प्रत्येक गरजू कुटुंबाला स्वतःच्या घराचा लाभ मिळावा हा आहे. या योजनेंतर्गत सरकार अर्जदाराच्या आर्थिक स्थितीनुसार सामुदायिक पायाभूत सुविधा, व्याज अनुदान आणि थेट आर्थिक सहाय्य देते. ही योजना शहरी आणि ग्रामीण भागातील कमी व मध्यम उत्पन्न गटातील लोकांना परवडणारी घरे उपलब्ध करून देण्यासाठी राबवली जाते.

या योजनेसाठी पात्रता कशी ठरते?

पंतप्रधान आवास योजना अर्जदाराच्या उत्पन्न गटावर आधारित आहे. सरकारने यासाठी अर्जदारांना तीन प्रमुख उत्पन्न गटांमध्ये विभागले आहे.

दुर्बल घटक (EWS - Economically Weaker Section):
या गटात अशा कुटुंबांचा समावेश होतो, ज्यांचे वार्षिक उत्पन्न 3 लाखांपेक्षा कमी आहे. यांना सर्वाधिक सरकारी अनुदान मिळते आणि घरे स्वस्त दरात दिली जातात.

निम्न उत्पन्न गट (LIG - Low Income Group):
ज्यांचे वार्षिक उत्पन्न 3 ते 6 लाखांच्या दरम्यान आहे, ते या गटात येतात. या गटातील लोकांना गृहकर्जावरील व्याज सवलतीचा लाभ दिला जातो, ज्यामुळे त्यांच्या घर खरेदीचा भार हलका होतो.

मध्यम उत्पन्न गट (MIG - Middle Income Group):
हा गट दोन भागांमध्ये विभागला जातो.

MIG-I: वार्षिक उत्पन्न 6 ते 12 लाख असलेल्या अर्जदारांचा समावेश या गटात होतो.

MIG-II: वार्षिक उत्पन्न 12 ते 18 लाख असलेल्या अर्जदारांना यात घेतले जाते.
या गटांतील लोकांना घर खरेदीसाठी व्याज अनुदानाचा लाभ दिला जातो, ज्यामुळे त्यांच्या गृहकर्जावरील आर्थिक ताण कमी होतो.

कोणाला या योजनेचा लाभ मिळू शकत नाही?

सर्वसामान्य नागरिकांसाठी असलेल्या या योजनेत काही अटी घालण्यात आल्या आहेत, ज्यामुळे काही लोक या योजनेसाठी अपात्र ठरतात. जर अर्जदाराच्या किंवा कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याच्या नावावर आधीपासूनच पक्के घर असेल, तर त्यांना या योजनेचा लाभ मिळत नाही. त्याचप्रमाणे, जर अर्जदाराने याआधी कोणत्याही सरकारी गृहनिर्माण योजनेचा लाभ घेतला असेल, तर तो पुन्हा या योजनेसाठी अर्ज करू शकत नाही.

याशिवाय, उत्पन्न मर्यादेपेक्षा अधिक उत्पन्न असलेल्या अर्जदारांना हा लाभ मिळत नाही. तसेच, अर्जदार हा भारतीय नागरिक असावा, परदेशी नागरिक किंवा अनिवासी भारतीय (NRI) या योजनेसाठी पात्र ठरत नाहीत. जर अर्जदार कायम ग्रामीण किंवा शहरी भागात राहत नसेल आणि तिथे घर घेण्याची योजना नसेल, तरी त्याला या योजनेचा लाभ मिळणार नाही.

अर्ज करण्याची प्रक्रिया कशी असते?

जर आपण या योजनेसाठी पात्र असाल, तर ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही पद्धतीने अर्ज करू शकता.

ऑनलाइन अर्ज करण्यासाठी, अधिकृत वेबसाइट https://pmaymis.gov.in/ वर जाऊन "Citizen Assessment" या पर्यायावर क्लिक करावा. त्यानंतर, आधार क्रमांक आणि इतर आवश्यक माहिती भरावी. अर्ज सबमिट केल्यानंतर अर्ज क्रमांक मिळतो, जो भविष्यात अर्जाचा स्थिती तपासण्यासाठी उपयुक्त ठरतो.

ऑफलाइन अर्ज करण्यासाठी, जवळच्या सार्वजनिक बँक, महापालिका कार्यालय किंवा अधिकृत केंद्रावर जाऊन अर्ज सादर करता येतो. अर्जासोबत आधार कार्ड, उत्पन्न प्रमाणपत्र, मालमत्तेची माहिती आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे द्यावी लागतात.

पंतप्रधान आवास योजना गरजू कुटुंबांना घर मिळवण्यासाठी एक मोठी संधी आहे. मात्र, योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही पात्रता निकष पूर्ण करावे लागतात. जर आपल्या नावावर आधीपासूनच घर असेल किंवा आधी सरकारी गृहनिर्माण योजनेचा लाभ घेतला असेल, तर आपण योजनेसाठी अपात्र ठरू शकता. योजनेचा लाभ घेण्यासाठी पात्रता तपासून, अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन किंवा जवळच्या अधिकृत केंद्रात जाऊन अर्ज करावा. यामुळे लाखो कुटुंबांचे स्वतःच्या घराचे स्वप्न साकार होऊ शकते.