Strawberry Farming: कोरड्या हवामानात स्ट्रॉबेरी शेतीचा यशस्वी प्रयोग! साताऱ्यातील शेतकऱ्याने महिन्याला कमावले दीड लाख रुपये

Farmer Success Story:- सातारा जिल्ह्यातील सागर रघुनाथ माने यांनी पारंपारिक शेतीला पर्याय म्हणून स्ट्रॉबेरी लागवडीचा एक प्रयोग केला आणि तो मोठ्या प्रमाणात यशस्वी ठरला. साधारणतः थंड हवामानात घेतली जाणारी स्ट्रॉबेरी उष्ण आणि कोरड्या हवामानात यशस्वीरित्या उत्पादन घेणे हे मोठे आव्हान होते. मात्र, आधुनिक तंत्रज्ञान, संतुलित खत व्यवस्थापन आणि वेळेवर कीड नियंत्रणाच्या मदतीने त्यांनी उत्तम उत्पन्न मिळवले. सध्या ते दरमहा १.५ ते २ लाख रुपये कमवत आहेत, आणि त्यांच्या या यशस्वी प्रयोगामुळे इतर शेतकऱ्यांनाही प्रेरणा मिळत आहे.

अशाप्रकारे केली स्ट्रॉबेरी लागवडीला सुरुवात

सागर माने यांनी सप्टेंबर-ऑक्टोबर २०२३ मध्ये फक्त २० गुंठे जमिनीवर प्रायोगिक तत्त्वावर स्ट्रॉबेरीची लागवड केली. त्यांनी कृषी तज्ज्ञ व अनुभवी शेतकऱ्यांकडून मार्गदर्शन घेतले आणि योग्य नियोजन, सेंद्रिय खतांचा वापर, ठिबक सिंचन आणि आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या मदतीने केवळ ९० दिवसांत पहिलं उत्पादन घेतलं. पहिल्याच प्रयत्नात चांगले उत्पन्न मिळाल्याने त्यांचा आत्मविश्वास वाढला आणि त्यांनी २०२४ मध्ये लागवडीचे क्षेत्र ६० गुंठ्यांपर्यंत वाढवले.

स्ट्रॉबेरी शेतीचे व्यवस्थापन

स्ट्रॉबेरी शेतीसाठी पाणी व्यवस्थापन हा अत्यंत महत्त्वाचा घटक आहे. ठिबक सिंचनाच्या मदतीने त्यांनी पाण्याचा योग्य वापर केला आणि टप्प्याटप्प्याने झाडांना पोषण दिले. खतांबाबतही त्यांनी सेंद्रिय आणि जैविक पर्याय निवडले, ज्यामुळे उत्पादनाचा दर्जा उत्तम राहिला आणि फळांना बाजारात चांगली मागणी मिळाली. सध्या पुणे, वाशी, सांगली, कोल्हापूर, विटा, सातारा आणि कराड येथे त्यांच्या स्ट्रॉबेरीला मोठी मागणी आहे.

स्ट्रॉबेरी शेतीतून मिळवले भरघोस उत्पन्न

व्यवस्थित नियोजन आणि योग्य बाजारपेठेच्या संधी यांचा लाभ घेतल्यामुळे त्यांना दरमहा सुमारे २.५ ते ३ लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळत आहे. सध्या स्ट्रॉबेरीला प्रतिकिलो ३०० ते ३५० रुपये असा दर मिळत असून, उच्च दर्जाच्या उत्पादनामुळे व्यापारी आणि ग्राहक यांची मागणी वाढत आहे. त्यांच्या शेतीत सध्या आठ लोकांना रोजगार मिळत असून, दर दोन दिवसांनी स्ट्रॉबेरी तोडणी आणि पॅकिंग करण्याची प्रक्रिया चालते. त्यामुळे स्थानिकांना नियमित स्वरूपात रोजगार उपलब्ध झाला आहे.

सागर माने यांच्या भविष्यातील योजना

भविष्यात, सागर माने यांची योजना स्ट्रॉबेरीच्या लागवडीचे क्षेत्र आणखी वाढवणे आणि प्रक्रिया उद्योग सुरू करणे अशी आहे. स्ट्रॉबेरीपासून जॅम, ज्यूस आणि इतर उत्पादने तयार करून मोठ्या बाजारपेठेत प्रवेश करण्याचा त्यांचा मानस आहे. त्यामुळे केवळ ताज्या फळांची विक्री न करता मूल्यवर्धित उत्पादनांद्वारे अधिक नफा मिळवता येईल.

"शेतीमध्ये प्रयोगशील राहिलं तर यश नक्की मिळतं," असे सागर माने सांगतात. त्यांच्या या यशोगाथेने कोरडवाहू भागातील अनेक शेतकऱ्यांना पारंपारिक शेतीबाहेर विचार करण्याची प्रेरणा दिली आहे. आधुनिक तंत्रज्ञान, शाश्वत शेती पद्धती आणि मेहनतीच्या जोरावर त्यांनी सिद्ध केले की, योग्य नियोजन आणि प्रयोगशील वृत्तीमुळे कोणत्याही हवामानात नफा कमावता येतो.