Success Story: सेंद्रिय शेतीचा स्वीकार; समीर बालगुडे यांचा टर्निंग पॉईंट काय? शेतीत मिळवले लाखोंचे उत्पन्न… वाचा यशाचा फॉर्मुला

Farmer Success Story:- समीर बळीराम बालगुडे यांनी पारंपरिक नोकरीच्या मार्गाऐवजी शेतीचा स्वीकार करून एक वेगळा आदर्श निर्माण केला आहे. बारावीपर्यंत शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर त्यांनी शहराकडे वळण्याऐवजी आपल्या गावात राहून आधुनिक शेतीचा मार्ग निवडला. शेतीसाठी परंपरागत आणि आधुनिक पद्धतींचा समतोल साधत त्यांनी बारमाही उत्पादन घेण्यावर भर दिला आहे. विशेषतः भाजीपाला शेती आणि दुग्धोत्पादन यांचा सुरेख मेळ घालून त्यांनी एक यशस्वी कृषी व्यवसाय उभारला आहे.

शेतीतील विविध प्रयोग आणि उत्पादन

समीर यांची स्वतःची शेती मर्यादित असल्यामुळे त्यांनी अतिरिक्त जमीन भाड्याने घेऊन आपल्या शेतीचा विस्तार केला आहे. पारंपरिक शेतीसोबतच त्यांनी बाजारातील मागणीनुसार वेगवेगळी पिके घेतली आहेत. खरीप हंगामात ते भात, नागली आणि वरी यांसारख्या पारंपरिक पिकांची लागवड करतात. परंतु, केवळ यावरच अवलंबून न राहता त्यांनी विविध प्रकारच्या भाजीपाला उत्पादनावर भर दिला आहे.

उन्हाळी हंगामात ते टोमॅटो, मिरची, वांगी, पावटा, तसेच सर्व प्रकारच्या पालेभाज्यांची लागवड करतात. याशिवाय, कलिंगड आणि काकडी यांसारख्या हंगामी फळभाज्यांचे उत्पादनही घेतात, कारण उन्हाळ्यात यांची मोठी मागणी असते. पावसाळ्यात चिबूड, दोडकी, भेंडी, पडवळ, दुधी भोपळा आणि इतर वेलवर्गीय भाज्यांची लागवड करून बाजारातील गरज पूर्ण करतात. या सर्व शेती व्यवस्थापनासाठी ते आधुनिक तंत्रज्ञान आणि नैसर्गिक शेती पद्धतींचा वापर करतात, जेणेकरून उत्पादनाचा दर्जा टिकून राहील आणि उत्पन्न वाढेल.

दुग्धोत्पादनाचा पूरक व्यवसाय

समीर यांनी शेतीसोबतच दुग्धव्यवसायालाही चालना दिली आहे. सध्या त्यांच्याकडे पाच गायी असून, त्यांच्या संगोपनासाठी योग्य प्रकारे व्यवस्थापन केले जाते. या गायींमधून दररोज अंदाजे २० लिटर दूध उत्पादन होते, जे थेट ग्राहकांना विकले जाते. गाईंच्या गोठ्यात स्वच्छता आणि आरोग्य व्यवस्थापनावर भर दिल्यामुळे दूधाच्या गुणवत्तेत सातत्य राखले जाते. दुग्धोत्पादनामुळे शेतीला जैविक खत मिळते, त्यामुळे शेतीचा उत्पादन खर्च कमी होतो आणि जमिनीची सुपीकता टिकून राहते.

स्वतः विक्री व्यवस्थापन आणि नफा वाढवण्याचे तंत्र

समीर यांनी आपल्या शेतमालाच्या विक्रीसाठी कोणत्याही मध्यस्थांचा आधार घेतला नाही. त्याऐवजी त्यांनी मंडणगड आणि कुंबळे येथे आठवडा बाजारात थेट विक्रीसाठी स्वतःचा स्टॉल सुरू केला आहे. या माध्यमातून ग्राहकांना ताज्या आणि चांगल्या दर्जाच्या भाज्या थेट उत्पादकाकडून खरेदी करण्याचा फायदा मिळतो. बाजारातील मागणी लक्षात घेऊनच त्यांनी भाज्यांची लागवड करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

ग्राहकांना एकाच ठिकाणी जास्तीत जास्त भाज्या मिळाव्यात, यासाठी ते नियोजनबद्ध शेती करतात. विशेषतः उन्हाळ्यात कलिंगड आणि काकडी यांसारख्या फळभाज्यांची मागणी वाढते, म्हणून त्यावर भर देतात. तसेच, पावसाळ्यात भेंडी, दोडकी, पडवळ यांसारख्या भाज्यांना चांगली मागणी असल्याने त्या हंगामानुसार शेतीचा अंदाज बांधतात.

सेंद्रिय आणि नैसर्गिक शेतीवर भर

शेती करताना समीर रासायनिक खतांपेक्षा सेंद्रिय शेतीला अधिक प्राधान्य देतात. त्यासाठी गायींचे शेणखत, गांडूळ खत, तसेच नैसर्गिक औषधांचा वापर करून पीक संरक्षण करतात. परिणामी, त्यांचे उत्पादने केवळ चांगल्या दर्जाचेच नसून, ग्राहकांसाठीही आरोग्यदायी ठरतात. सेंद्रिय पद्धतीने उत्पादित भाजीपाला आणि फळभाज्यांना बाजारात अधिक मागणी असते, त्यामुळे त्यांना चांगला दर मिळतो.

समीर यांचा संघर्ष आणि यश

स्वतःची जमीन कमी असतानाही शेतीत स्थैर्य मिळवण्यासाठी समीर यांनी मोठ्या जिद्दीने प्रयत्न केले. बाजारातील मागणीचा अभ्यास, जमिनीचा योग्य वापर, थेट विक्री व्यवस्थापन आणि पूरक व्यवसाय यांचा प्रभावी वापर करून त्यांनी आपले उत्पन्न वाढवले आहे. कमी भांडवलात जास्त नफा मिळवण्यासाठी त्यांनी आधुनिक शेती पद्धती आणि बाजारपेठेचा योग्य अभ्यास केला आहे.

त्यांच्या मेहनतीमुळे आणि नियोजनबद्ध शेतीमुळे त्यांना चांगले यश मिळत आहे. केवळ पारंपरिक शेतीपुरते मर्यादित न राहता, त्यांनी स्मार्ट शेतीचा स्वीकार केला आहे. त्यामुळे शेतीत संधी आहेत, हे त्यांनी सिद्ध करून दाखवले आहे. त्यांच्या प्रयत्नांमुळे आज ते यशस्वी शेतकरी म्हणून ओळखले जातात आणि इतर तरुणांसाठी एक प्रेरणादायी उदाहरण ठरतात.