Soybean च्या बाजारभावात मोठी उलथापालथ! चीन आणि अमेरिकेच्या टॅरिफ संघर्षाचा सोयाबीन शेतीला मोठा फटका…पुढे काय होणार?

Soybean News:- चीन आणि अमेरिकेतील व्यापार युद्धाने पुन्हा एकदा उग्र स्वरूप घेतले आहे, यावेळी केंद्रस्थानी आहे सोयाबीन! चीनने अमेरिकेच्या सोयाबीन आयातीवर १० टक्के आयात शुल्क लावल्यामुळे जागतिक कृषी बाजारावर परिणाम होण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. हा निर्णय अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या टॅरिफ धोरणाला उत्तर म्हणून घेतला गेला आहे. तथापि, याचा तात्काळ परिणाम कमी जाणवेल, कारण अमेरिकेच्या सोयाबीन निर्यातीचा मुख्य हंगाम जवळपास संपला आहे. मात्र, दीर्घकालीन दृष्टीने विचार केल्यास, या निर्णयामुळे अमेरिका आणि चीन दोघांनाही मोठ्या अडचणींचा सामना करावा लागू शकतो.

अमेरिकेच्या सोयाबीन निर्यातीवर होणारा परिणाम

अमेरिका ही जगातील सर्वात मोठी सोयाबीन निर्यात करणाऱ्या देशांपैकी एक आहे आणि त्याच्या एकूण निर्यातीपैकी ३० टक्के हिस्सा चीनकडे जातो. चीन हा जगातील सर्वात मोठा सोयाबीन आयातदार आहे आणि प्रथिनयुक्त खाद्यपदार्थ तसेच पशुखाद्यासाठी मोठ्या प्रमाणावर सोयाबीन आयात करतो. २०१८ मध्ये जेव्हा चीनने अमेरिकेच्या सोयाबीनवर २५ टक्के शुल्क लावले होते, त्यावेळी अमेरिकेच्या शेती क्षेत्राला मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले होते. यामुळे ब्राझील आणि अर्जेंटिनाने चीनच्या सोयाबीन पुरवठ्यात मोठी घोडदौड केली.

या नव्या १० टक्के टॅरिफमुळे अमेरिका-चीन व्यापार आणखी गुंतागुंतीचा होणार आहे. मात्र, अमेरिकेच्या शेतकऱ्यांसाठी थोडीशी दिलासादायक बाब म्हणजे, २०२४ सालातील मुख्य विक्री हंगाम जवळपास संपलेला आहे. त्यामुळे त्वरित मोठा आर्थिक फटका बसण्याची शक्यता कमी आहे. तरीही, भविष्यात जर चीनने अधिक आयात शुल्क वाढवले किंवा अमेरिकेच्या सोयाबीनवर अधिक निर्बंध लावले, तर अमेरिका मोठ्या संकटात सापडू शकते.

ब्राझील आणि अर्जेंटिनाला मिळणारा फायदा

अमेरिकेच्या सोयाबीनवर टॅरिफ लावल्यानंतर चीन ब्राझील आणि अर्जेंटिनाकडून अधिक प्रमाणात सोयाबीन खरेदी करणार आहे. ब्राझील आणि अर्जेंटिनामधील सोयाबीन उत्पादन गेल्या काही वर्षांमध्ये झपाट्याने वाढले आहे. त्यामुळे चीनच्या गरजा भागवण्यासाठी अमेरिकेऐवजी हे देश अधिक उपयुक्त ठरण्याची शक्यता आहे.

सध्या ब्राझीलचा सोयाबीन निर्यातीचा हंगाम सुरू होत आहे. त्यामुळे चीनकडून मोठ्या प्रमाणात खरेदी होण्याची शक्यता आहे. जर चीनने दीर्घकाळासाठी अमेरिकेऐवजी ब्राझील आणि अर्जेंटिनावर भर दिला, तर अमेरिकेच्या शेतकऱ्यांसाठी ही मोठी समस्या ठरू शकते.

जागतिक शेती बाजारावर परिणाम

या टॅरिफ युद्धाचा परिणाम केवळ अमेरिका आणि चीनपुरता मर्यादित राहणार नाही. संपूर्ण जागतिक कृषी बाजारावर याचे परिणाम दिसून येणार आहेत. जर अमेरिका आणि चीन यांच्यातील व्यापार तणाव वाढत राहिला, तर जागतिक स्तरावर सोयाबीन, मका, गहू आणि इतर शेतीमालाच्या किमती अस्थिर होऊ शकतात.

सोयाबीन हे केवळ खाद्यपदार्थापुरते मर्यादित नाही, तर त्याचा उपयोग खाद्यतेल आणि पशुखाद्यातदेखील मोठ्या प्रमाणावर होतो. त्यामुळे सोयाबीनच्या किमतींमध्ये चढ-उतार झाल्यास त्याचा परिणाम अनेक उद्योगांवर होईल. ब्राझील, अर्जेंटिना आणि इतर देशांमधून मोठ्या प्रमाणात सोयाबीन आयात केल्यास चीनच्या बाजारात स्थिरता राहील, पण अमेरिकेच्या शेती क्षेत्राला मात्र मोठा फटका बसेल.

भविष्यातील संभाव्य परिणाम

अमेरिकेच्या शेतकऱ्यांचे नुकसान: चीन हा अमेरिकेच्या सोयाबीनसाठी मोठा बाजार आहे. जर चीनने आयात कमी केली तर अमेरिकेच्या शेतकऱ्यांचे नुकसान होईल.

ब्राझील-चीन व्यापार मजबूत होईल: अमेरिकेऐवजी चीन ब्राझील आणि अर्जेंटिनावर जास्त अवलंबून राहील.

अमेरिकेत महागाई वाढू शकते: जर चीनच्या स्वस्त उत्पादनांवर अमेरिकेने टॅरिफ लावले, तर त्या वस्तू महाग होतील आणि त्यामुळे महागाई वाढण्याची शक्यता आहे.

जागतिक शेती बाजार अस्थिर होईल: अमेरिकेची सोयाबीन निर्यात कमी झाल्यास, संपूर्ण आंतरराष्ट्रीय शेती बाजारावर परिणाम होईल.

त्यामुळे चीनने अमेरिकेच्या सोयाबीनवर टॅरिफ लावल्यानंतर सुरुवातीला मोठा परिणाम जाणवणार नाही, पण जर ही परिस्थिती दीर्घकाळ टिकली, तर अमेरिकेच्या शेतकऱ्यांसाठी ही मोठी समस्या ठरू शकते. ब्राझील आणि अर्जेंटिना यांचा फायदा वाढेल, तर अमेरिका त्याचा मोठा नुकसानग्रस्त भागीदार ठरेल. सोयाबीनव्यतिरिक्त इतर कृषी उत्पादनांवरही याचा परिणाम दिसून येईल. त्यामुळे हा टॅरिफ संघर्ष फक्त अमेरिका आणि चीनपुरता मर्यादित राहणार नसून जागतिक शेती बाजारावर मोठा प्रभाव टाकेल.