Farm Mechanisation: ऊस उत्पादन वाढवण्यासाठी ऊस शेतकऱ्यांना मिळालं नवीन यंत्र.. या यंत्रामुळे होईल ऊस उत्पादनात 30 टक्के वाढ

Sugarcane Crop:- भारतामध्ये ऊस हा एक अत्यंत महत्त्वाचे नगदी पीक आहे. जो देशाच्या अर्थव्यवस्थेच्या वाढीसाठी महत्त्वपूर्ण आहे. भारतातील उसाखालील क्षेत्र ५० लाख हेक्टर असून, या क्षेत्रावर काम करणारे लाखो शेतकरी आणि त्यांच्या कुटुंबियांना त्यांच्या दैनंदिन उपजीविकेसाठी ऊस शेती आणि साखर उद्योगावर अवलंबून असतात.

तथापि, भारतीय ऊस उत्पादकतेची सरासरी मुख्य पिकांच्या तुलनेत साधारणपणे २०-२५ टक्के कमी आहे. ऊस पिकासाठी एक महत्त्वाचा मुद्दा म्हणजे खोडव्याचा उत्पादन वाढविणे, जे सध्या पाचट जाळणे, अन्नद्रव्यांची कमतरता आणि फुटवा मरण्यामुळे प्रभावित होते.

ह्या समस्यांवर उपाय शोधण्यासाठी भाकृअनुप-भारतीय ऊस संशोधन संस्था, लखनऊ यांनी सोर्फ (Root Pruner Cum Fertilizer Drill) नावाचे एक अत्याधुनिक औजार विकसित केले आहे, जे खोडव्याची उत्पादकता वाढवण्यासाठी अत्यंत प्रभावी आहे. या औजारामुळे चार महत्त्वाची कामे एकाच वेळी केली जातात:

अन्नद्रव्य व्यवस्थापन

सोर्फ औजार पृष्ठभागावर असलेल्या पाचटात रासायनिक खतांना खोडव्याच्या मुळाजवळ पुरवते. यामुळे खतांचा अधिक प्रभावी वापर होतो आणि मुळांमध्ये अन्नद्रव्यांचा समुचित पुरवठा होतो.

बुडका व्यवस्थापन

हे औजार, ऊस तोडल्यानंतर उर्वरित असलेल्या बुडक्यांना कापते. यामुळे नवे बुडके टाकता येतात आणि जमिनीतल्या अवशिष्ट बुडक्यांचा व्यत्यय थांबवला जातो.

वरंब्याच्या बाजू फोडणे (ऑफ-बारींग)

सोर्फ औजाराच्या मदतीने ऊसाच्या जुन्या वरंब्याची माती बाजूला फेकली जाते, ज्यामुळे पाचटाचे जलद विघटन होण्यास मदत होते.

मुळ व्यवस्थापन

या औजारामुळे खोडव्यांच्या जुन्या मुळांना कापले जाते, ज्यामुळे नवीन मुळांचा विकास होतो आणि त्यामुळे पाणी आणि अन्नद्रव्यांचा अधिक शोषण होतो, ज्यामुळे फुटव्यांची संख्या वाढते.

सोर्फ औजाराचे फायदे

पिक पद्धतीचे नियोजन

खोडवा उसाचे उत्पादन वाढवण्यासाठी पिक पद्धतीचे वेळेवर नियोजन होऊ शकते.

रासायनिक खतांचे व्यवस्थापन

पाचट असलेल्या जमिनीत रासायनिक खतांचे प्रभावी व्यवस्थापन शक्य होते.
फुटव्यांची संख्या वाढवणे: फुटव्यांची संख्या वाढवून, त्यांच्या मर संख्येत घट होऊ शकते.

उत्पादन क्षमता वाढवणे

खोडवा उसाच्या उत्पादन क्षमता मध्ये ३० टक्क्यांपर्यंत वाढ होऊ शकते.

निव्वळ नफा

प्रति हेक्टर ५०,००० रुपये पर्यंत निव्वळ नफा मिळू शकतो.

लाभ खर्चाचे प्रमाण

लाभ खर्चाच्या प्रमाणामध्ये १२.६ टक्क्यांपर्यंत वाढ होऊ शकते.

पाण्याची कार्यक्षमता

पाण्याची कार्यक्षमता ३९ टक्क्यांपर्यंत वाढवली जाऊ शकते.

रासायनिक खत-नायट्रोजन ग्रहण कार्यक्षमता

रासायनिक खत-नायट्रोजन ग्रहण कार्यक्षमता १३ टक्क्यांपर्यंत वाढू शकते.

निरोगी मुळांचा विकास

मुळांची कापणी करून निरोगी मुळांचा विकास होतो, ज्यामुळे पिकांना अल्पकालीन पाण्याच्या ताणापासून संरक्षण मिळते.

पर्यावरणासाठी फायदेशीर

या प्रक्रियेचा पर्यावरणावर कमी वाईट परिणाम होतो कारण रासायनिक खतांची जास्त प्रमाणात स्थापन केली जाते आणि पाचट जाळण्यामुळे होणारे दुष्परिणाम टाळले जातात. सोर्फ औजारामुळे ऊस उत्पादनात कार्यक्षमतेची आणि उत्पादकतेची महत्त्वपूर्ण वाढ होईल. यामुळे शेतकऱ्यांना अधिक नफा मिळवता येईल आणि पर्यावरणावर होणारे दुष्परिणाम कमी होऊ शकतात.