grass Cutter Machine: आता शेतीतील खर्च वाचवा! सांगलीच्या युवकाने शोधले स्वस्त आणि टिकाऊ तण काढणी यंत्र
Farmer Jugaad:- शेतीमध्ये मजुरीचा वाढता खर्च आणि तण व्यवस्थापनाच्या समस्येमुळे अनेक शेतकरी अडचणीत आहेत. विशेषतः द्राक्ष बागायतदारांना तण काढणीसाठी मोठा खर्च करावा लागतो, तसेच मजुरांची कमतरता आणि तणनाशकांच्या वापरामुळे मातीचे आरोग्यही धोक्यात येते. याच समस्येवर उपाय म्हणून सांगली जिल्ह्यातील कडेगाव तालुक्यातील वांगी गावातील प्रगतीशील शेतकरी तुकाराम माळी आणि त्यांच्या इंजिनिअर पुत्राने एक नावीन्यपूर्ण यंत्र विकसित केले आहे. त्यांनी ट्रॅक्टरवर चालणारे ग्रास कटर तयार केले, ज्यामुळे तण काढणीचा खर्च आणि वेळ दोन्ही वाचणार आहेत.
अशी सुचली कल्पना
तुकाराम माळी यांची २५ एकर द्राक्ष बाग आहे आणि वारंवार होणाऱ्या तण व्यवस्थापनासाठी त्यांना मोठ्या प्रमाणात मजुरी खर्च करावा लागत होता. सुरुवातीला त्यांनी बाजारातून मजुरांच्या सहाय्याने चालणारे गवत काढणी यंत्र खरेदी केले होते. मात्र, या यंत्राचा वेग कमी आणि ऑपरेटिंग खर्च जास्त असल्याने त्याचा फारसा उपयोग होत नव्हता. त्यामुळे त्यांनी आपल्या एम.टेक इंजिनिअर असलेल्या मुलासोबत नवा शोध लावण्याचा निर्णय घेतला. या संकल्पनेवर तीन वर्षे सातत्याने काम करून त्यांनी शेवटी ट्रॅक्टरवर बसवता येईल असे बहुपयोगी ग्रास कटर तयार केले.
ग्रास कटर यंत्राचे फायदे
राहुल माळी यांनी तयार केलेले हे ग्रास कटर यंत्र अत्यंत उपयुक्त आहे, कारण त्याच्या मदतीने तण काढणीचा खर्च आणि वेळ दोन्ही मोठ्या प्रमाणात कमी होतो. एका वेळेस आठ फूट पर्यंत तण कापण्याची क्षमता असलेल्या या यंत्रामुळे मोठ्या बागांमध्येही सहजपणे तण काढता येते. हे यंत्र केवळ द्राक्ष बागेतच नव्हे, तर डाळिंब, आंबा, संत्री आणि पेरू अशा विविध फळबागांमध्येही उपयोगी ठरते. यामुळे मजुरीसाठी होणारा खर्च लक्षणीय प्रमाणात घटतो आणि शेतकऱ्यांना स्वयंपूर्ण शेती करण्याचा मार्ग मोकळा होतो.
या ग्रास कटर यंत्राचा आणखी एक मोठा फायदा म्हणजे मातीच्या आरोग्याचे रक्षण. तण काढण्यासाठी शेतकरी पारंपरिक पद्धतीने तणनाशकांची फवारणी करतात, मात्र त्यामुळे जमिनीवरील सूक्ष्मजीव तुटून पडतात आणि मातीची सुपीकता कमी होते. नवीन ग्रास कटर यंत्रामुळे तणनाशकांचा वापर टाळता येतो.ज्यामुळे मातीतील पोषणतत्त्वे सुरक्षित राहतात आणि शेती अधिक निसर्गस्नेही होते.
किती आहे या यंत्राची किंमत?
या अभिनव यंत्राची किंमतही शेतकऱ्यांना परवडणारी आहे. केवळ ४० ते ४५ हजार रुपयांत तयार होणारे हे यंत्र एका तासात एक एकर क्षेत्रातील तण काढू शकते. तुलनेत पारंपरिक तण काढणीसाठी एका मजुराला दोन दिवस लागतात आणि त्यात मोठ्या प्रमाणावर खर्च होतो. हे यंत्र एका वेळी पाच मजुरांचे काम करू शकते, त्यामुळे वेळ आणि पैशांची मोठी बचत होते.
ग्रास कटर यंत्राला शेतकऱ्यांकडून उत्तम प्रतिसाद मिळत आहे. आतापर्यंत ७० पेक्षा अधिक शेतकऱ्यांनी हे यंत्र खरेदी केले असून, सर्वजण त्याच्या परिणामकारकतेबद्दल समाधानी आहेत. एकदा यामध्ये गुंतवणूक केल्यास पुढील अनेक वर्षे तण काढणीचा खर्च टाळता येतो. शेतकऱ्यांच्या मागणीनुसार माळी पिता-पुत्र हे यंत्र तयार करून देतात आणि त्याचा उपयोग देशभरातील बागायतदारांना होत आहे.
शेतीमध्ये आधुनिक तंत्रज्ञानाचा उपयोग करून मोठ्या समस्यांचे सोपे उपाय कसे शोधता येतात? याचा उत्कृष्ट नमुना म्हणजे राहुल माळी यांचे हे संशोधन. त्यांनी त्यांच्या इंजिनिअरिंगच्या ज्ञानाचा उपयोग करून आपल्या वडिलांसोबत शेतीसाठी नवे तंत्रज्ञान विकसित केले आहे, जे भविष्यातील अनेक शेतकऱ्यांसाठी प्रेरणादायी ठरेल. आधुनिक शेतीकडे वाटचाल करण्यासाठी अशा नवकल्पनांची गरज असून, या प्रकारचे संशोधन आणि प्रयोग देशभरात राबवले गेले तर भारतीय शेती अधिक फायदेशीर आणि शाश्वत होऊ शकेल.