Saffron Farming: रेल्वेतून निवृत्तीनंतर केशर शेतीत उडी! एका खोलीतून मिळवला 5.5 लाखांचा नफा…घरबसल्या करा लाखोंची कमाई
Farmer Success Story:- सोनीपत जिल्ह्यातील कालूपूर गावात राहणारे अशोक कुमार एकेकाळी भारतीय रेल्वेत कार्यरत होते. २०२२ मध्ये निवृत्तीनंतर, त्यांच्या मनात मोठा प्रश्न उभा राहिला – पुढे काय? काही महिने आराम घेतल्यानंतर, त्यांनी इंटरनेटच्या मदतीने विविध व्यवसाय आणि शेतीच्या संधी शोधायला सुरुवात केली. त्याचदरम्यान, त्यांना केशर लागवडी विषयी माहिती मिळाली आणि हे पीक घरातही यशस्वीरीत्या घेतले जाऊ शकते हे समजताच त्यांनी हा नवा प्रयोग करण्याचे ठरवले.
इंटरनेटच्या मदतीने मिळवले प्रशिक्षण
अशोक कुमार यांनी कोणत्याही कृषी विद्यापीठात जाऊन प्रशिक्षण न घेता, पूर्णपणे ऑनलाइन संसाधनांवर अवलंबून राहून केशर लागवडीच्या तंत्राचा अभ्यास केला. त्यांनी यूट्यूब व्हिडिओ, ब्लॉग्स, कृषीसंशोधन अहवाल आणि तज्ज्ञांच्या मुलाखतींमधून माहिती मिळवली. त्यांनी शेतकऱ्यांच्या यशकथाही वाचल्या आणि हे पीक फायदेशीर ठरू शकते हे ओळखले.
प्रारंभी, त्यांनी या विषयात अधिक खोलात जाण्यासाठी काही ऑनलाइन कोर्स पूर्ण केले आणि त्यानंतर योग्य प्रकारची बियाणे निवडण्यासाठी बाजारात शोध घेतला.
सुरुवातीची गुंतवणूक आणि अडचणी
केशर लागवडीला प्रारंभ करताना त्यांनी सुमारे ८ ते ९ लाख रुपयांची गुंतवणूक केली. या गुंतवणुकीत प्रमुख खर्च पुढीलप्रमाणे होता –
बियाणे खरेदी: ५ लाख रुपये प्रति क्विंटल
तापमान नियंत्रण प्रणाली: २.५ लाख रुपये
इतर साधनसामग्री: ५०,००० रुपये
व्यवस्थापन खर्च: १ लाख रुपये
त्यांनी आपल्या घरातील एका रिकाम्या खोलीत केशर लागवडीला सुरुवात केली. परंतु ही प्रक्रिया सोपी नव्हती. योग्य तापमान नियंत्रण, प्रकाशाची योग्य तीव्रता आणि आर्द्रता संतुलित ठेवणे यासाठी त्यांना काही महिन्यांचे निरीक्षण आणि प्रयोग करावे लागले.
चार महिन्यांत पहिले उत्पादन – अपेक्षेपेक्षा अधिक यश!
अशोक कुमार यांना पहिल्या वेळेतच अपेक्षेपेक्षा अधिक यश मिळाले. फक्त चार महिन्यांत त्यांचे पहिले पीक तयार झाले. त्यांनी लक्षात घेतले की –एका क्विंटल बियाण्यांपासून सुमारे १ किलो केशर उत्पादन होते.बाजारातील दरानुसार एका किलो केशराची किंमत ५.५ लाखरुपये असते.केशरचे बियाणे पुन्हा पुन्हा खरेदी करण्याची गरज नसते, कारण ते स्वतः वाढत राहते.त्यांनी पहिल्या वर्षीच चांगला नफा कमावला आणि आता ही शेती आणखी विस्तारत आहेत.
केशर लागवडीचे फायदे – कमी जागेत जास्त उत्पादन
मोठ्या शेतीची गरज नाही: केशर हे घरात नियंत्रित तापमान आणि योग्य वातावरणात सहज वाढते.
जलद परतावा: अवघ्या चार महिन्यांत पीक हाती येते.
नवीन बियाणे खरेदी करण्याची गरज नाही: योग्य व्यवस्थापन केल्यास, बियाणे स्वतः वाढत राहते.
बाजारात मोठी मागणी: भारतीय आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारात केशरला नेहमीच मागणी असते.
हाय-प्रोफिट शेती: कमी गुंतवणुकीत जास्त नफा मिळतो.
आज अशोक कुमार यशस्वी उद्योजक बनले
आज अवघ्या दोन वर्षांत अशोक कुमार यांनी केशर लागवडीमध्ये आपले नाव कमावले आहे. आता गावातील अनेक लोक त्यांच्याकडून मार्गदर्शन घेत आहेत आणि स्वतः केशर लागवडीचा विचार करत आहेत.
अशोक कुमार यांचे म्हणणे आहे की, "आज अनेक तरुण नोकरीच्या शोधात आहेत, पण शेतीमध्येही अफाट संधी आहेत. योग्य माहिती आणि मेहनत घेतली तर शेतीतूनही मोठा नफा मिळवता येतो."
भविष्यातील योजना – केशर उत्पादनाचा विस्तार
पुढील दोन वर्षांत त्यांचे उत्पादन दुप्पट करण्याची योजना आहे.इतर शेतकऱ्यांना प्रशिक्षण देण्यासाठी कार्यशाळा सुरू करण्याचा विचार.आंतरराष्ट्रीय बाजारात निर्यात करण्यासाठी प्रयत्न करत आहेत.
शेती हा नफा देणारा व्यवसाय ठरू शकतो
अशोक कुमार यांनी रेल्वेतून निवृत्तीनंतर नवा व्यवसाय सुरू करून एक नवा आदर्श निर्माण केला आहे. त्यांच्या यशाने अनेकांना प्रेरणा मिळाली आहे आणि ते इतरांना मार्गदर्शन करून शेतकरी व बेरोजगार तरुणांसाठी एक नवा मार्ग उघडत आहेत.