Poultry Care Tips: शेडमध्ये उष्णतेमुळे कोंबड्या मरतायत? त्वरित करा ‘हे’ 5 उपाय

Poultry Care Tips:- कोंबड्यांना उष्णतेचा त्रास होतो का, हे ओळखणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे, कारण त्यांच्या शरीराची तापमान नियंत्रित करण्याची क्षमता मर्यादित असते. थंड हवामानात कोंबड्या ७३ अंश फॅ. इतक्या कमी तापमानाला तग देऊ शकतात, परंतु उष्णतेच्या बाबतीत त्यांची सहनशक्ती केवळ ११३ ते ११७ अंश फॅ. पर्यंतच असते. जर तापमान वेगाने वाढले आणि त्याचा परिणाम दीर्घकाळ टिकला, तर कोंबड्यांमध्ये उष्माघात होऊ शकतो आणि त्यामुळे त्यांचा मृत्यूही होऊ शकतो.

कोंबड्यांच्या शरीरातून उष्णतेचे उत्सर्जन मुख्यतः त्यांच्या कातडीवरील घामाद्वारे किंवा श्वसन क्रियेद्वारे होते. मात्र, त्यांच्या शरीरात घामाच्या ग्रंथी नसतात, त्यामुळे त्यांना मुख्यतः श्वासोच्छवासाच्या माध्यमातून उष्णता बाहेर टाकावी लागते. जर शेडमध्ये खूप गरमी असेल, तर त्याचा थेट परिणाम त्यांच्या आरोग्यावर आणि उत्पादक क्षमतेवर होतो.

कोंबड्यांना उष्णतेचा त्रास होत असतानाचे लक्षणे

कोंबड्यांना उष्णतेचा त्रास होतो आहे का, हे ओळखण्यासाठी काही महत्त्वाची लक्षणे दिसून येतात. जसे की, त्या सुस्त होतात, जागेवरच शांत बसतात किंवा उभ्या राहतात, काही कोंबड्या पाणी पिण्याच्या भांड्याजवळ बसून राहतात, तर काही भिंतीच्या आडोशाला जाऊन बसतात.

उष्णतेचा ताण जाणवू लागल्यावरातील उष्णता कमी करण्याप्रयत्न चा करतात आ उघडझाप करतात. कोंबड्या उष्णतेच्या ताणामुळे जास्त पाणी पितात पण खाद्य खाण्याचेर त्या पंख पसरवून शरी प्रमाण मोठ्या णि तोंडाची सततप्रमाणात घटते. काही कोंबड्यांना श्वास घेण्यास त्रास होतो, काही धापा टाकतात आणि काहींना लटपटल्यासारखे वाटते. काही गंभीर परिस्थितीत उष्णतेमुळे त्या चक्कर येऊन कोसळतात आणि त्यांच्या त्वचेचा रंग बदलतो किंवा ती रखरखीत होते.

याचा मोठा परिणाम अंडी उत्पादनावरही होतो, उष्णतेमुळे अंडी देण्याचे प्रमाण कमी होते, अंड्यांचा आकार लहान राहतो, तसेच त्याच्या कवचाची गुणवत्ता कमी होते. उष्णतेचा परिणाम मांस उत्पादनासाठी वाढवलेल्या कोंबड्यांवरही होतो. त्यांच्या वाढीचा वेग मंदावतो आणि अनेकदा त्या मृत्युमुखी पडतात.

कोंबड्यांचा उष्णतेपासून बचाव करण्यासाठी काय करावे?

या समस्येवर मात करण्यासाठी शेडमध्ये चांगली वायुवीजन व्यवस्था असणे आवश्यक आहे, पाण्याचा पुरवठा सातत्याने चालू असावा, छताला उष्णता प्रतिबंधक पत्रे किंवा गवताचा थर दिला जावा. तसेच, सकाळी आणि संध्याकाळीच खाद्य देण्यावर भर द्यावा, जेणेकरून दिवसा कोंबड्यांना उष्णतेचा त्रास कमी होईल.

शेडमध्ये फॅन किंवा कूलर बसवणे हा उत्तम उपाय ठरू शकतो. कोंबड्यांमध्ये उष्णतेमुळे होणारा ताण वेळीच ओळखून योग्य प्रतिबंधात्मक उपाययोजना केल्यास त्यांना निरोगी ठेवता येईल आणि उत्पादन क्षमता देखील चांगली राखली जाईल.