Petrol-Diesel Price: वाहन चालकांसाठी खुशखबर! पेट्रोल-डिझेल स्वस्त होणार, तुम्हाला किती फायदा होणार?
Petrol-Diesel Price:- भारतीयांसाठी महागाईच्या काळात एक सकारात्मक आणि मोठी दिलासा देणारी बातमी समोर आली आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमती सातत्याने घसरत असून, याचा थेट परिणाम भारतात पेट्रोल आणि डिझेलच्या दरावर होण्याची शक्यता आहे. सध्या आखाती देशांतील कच्च्या तेलाच्या किमती सलग तिसऱ्या दिवशी प्रति बॅरल ७० डॉलरच्या घरात आहेत, तर अमेरिकन कच्च्या तेलाच्या किमती गेल्या दोन दिवसांपासून ६६ डॉलर प्रति बॅरलवर स्थिर आहेत.
आर्थिक तज्ज्ञांच्या मते, येत्या काही आठवड्यांत या किमती आणखी खाली घसरू शकतात आणि आखाती देशांतील क्रूड ६५ डॉलर तसेच अमेरिकन तेल ६० डॉलर प्रति बॅरलच्या आसपास पोहोचू शकते. भारत हा जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचा सर्वात मोठा कच्च्या तेलाचा आयातदार असल्याने या घसरणीमुळे देशाला मोठा आर्थिक दिलासा मिळू शकतो.
कच्च्या तेलाच्या घसरणीमागील कारणे
कच्च्या तेलाच्या किमती कमी होण्यामागे अनेक आंतरराष्ट्रीय कारणे आहेत. सर्वप्रथम, तेल उत्पादक देशांचा समूह असलेल्या ओपेक प्लसने (OPEC ) तेलाचा पुरवठा वाढवण्याचा निर्णय घेतला आहे. साधारणतः जेव्हा कच्च्या तेलाचा पुरवठा वाढतो, तेव्हा मागणी आणि पुरवठ्याच्या गणितानुसार त्याच्या किमती घसरतात. त्यामुळे बाजारात तेलाच्या किंमती कमी होत आहेत.
दुसरे महत्त्वाचे कारण म्हणजे अमेरिकेच्या व्यापार धोरणात झालेला बदल. अमेरिकेने एप्रिलपासून कॅनडा, मेक्सिको आणि चीनवर अतिरिक्त शुल्क (टॅरिफ) लावण्याची घोषणा केली आहे. परिणामी, या देशांनीही अमेरिकेवर परस्पर शुल्क लावण्याची तयारी दर्शवली आहे. यामुळे आंतरराष्ट्रीय बाजारात अस्थिरतेचे वातावरण निर्माण झाले आहे आणि गुंतवणूकदार सावध झाले आहेत. व्यापार युद्धाच्या पार्श्वभूमीवर कच्च्या तेलाच्या किमतीत घसरण होताना दिसत आहे.
याशिवाय, ट्रम्प प्रशासनाच्या टॅरिफ धोरणामुळे जगभरातील व्यापार यंत्रणा विस्कळीत होत आहे. शेअर बाजारही याचा फटका बसला असून, अनेक गुंतवणूकदारांनी तेलाच्या बाजारातून माघार घेतली आहे. परिणामी, ब्रेंट क्रूड तेल बुधवारी १.७४ डॉलर किंवा २.४५ टक्क्यांनी घसरून ६९.३० डॉलर प्रति बॅरलवर बंद झाले. गुरुवारी किंचित वाढ झाली असली, तरी तेलाच्या किंमती ७० डॉलरच्या खालीच आहेत. अमेरिकन वेस्ट टेक्सास इंटरमीडिएट (WTI) क्रूडमध्येही मोठी घसरण झाली असून, ते १.९५ डॉलर किंवा २.८६ टक्क्यांनी घसरून ६६.३१ डॉलर प्रति बॅरलवर पोहोचले आहे.
अमेरिकेतही कच्च्या तेलाच्या किमती घसरल्या
ट्रम्प प्रशासनाच्या टॅरिफ धोरणाचा परिणाम अमेरिकेलाही महागात पडत आहे. अमेरिकन कच्च्या तेलाच्या किमतीत घट झाल्याने देशांतर्गत तेल कंपन्यांना मोठा फटका बसत आहे. गेल्या दोन व्यापार सत्रांमध्ये अमेरिकन कच्च्या तेलाच्या किमती ६६ डॉलर प्रति बॅरलच्या पातळीवर स्थिर आहेत. १५ जानेवारीच्या उच्चांकाच्या तुलनेत, आखाती देशांचे कच्चे तेल जवळपास १६ टक्क्यांनी स्वस्त झाले आहे. या घसरणीचा भारतासारख्या तेल आयात करणाऱ्या देशांना मोठा फायदा होणार आहे.
भारताला होणारे फायदे
भारत आपल्या गरजेच्या ८० टक्क्यांहून अधिक कच्चे तेल आयात करतो, त्यामुळे आंतरराष्ट्रीय बाजारात तेलाच्या किमती कमी झाल्यास त्याचा थेट परिणाम भारताच्या अर्थव्यवस्थेवर होतो. कच्च्या तेलाच्या किंमती घसरल्यास भारताचे आयात बिल कमी होईल, परिणामी सरकारला इंधनावरील कर कमी करण्याचा अधिक वाव मिळेल.
कच्च्या तेलाच्या किंमती घसरल्याने
डॉलरच्या तुलनेत रुपयाचे मूल्यही वाढू शकते. रुपयाच्या मजबुतीमुळे भारताच्या आयातीचा खर्च आणखी कमी होईल आणि अर्थव्यवस्थेला चालना मिळेल. पेट्रोल आणि डिझेलच्या किंमतीत कपात झाल्यास वाहतूक आणि उत्पादन खर्चही कमी होईल, याचा थेट परिणाम महागाई कमी होण्यात होईल.
पेट्रोल-डिझेलच्या किंमतीत किती घट होऊ शकते?
तज्ज्ञांच्या अंदाजानुसार, जर कच्च्या तेलाच्या किंमती एप्रिल महिन्यात ६५ ते ७० डॉलर प्रति बॅरलच्या दरम्यान राहिल्या, तर भारतात पेट्रोल आणि डिझेलच्या किंमतीत ३ ते ५ रुपयांची कपात होण्याची शक्यता आहे. केंद्र आणि राज्य सरकारांनी यावर कर कपात करण्याचा निर्णय घेतल्यास ही कपात अधिक वाढू शकते.
नागरिकांसाठी थेट फायदा
जर पेट्रोल-डिझेलच्या किंमती कमी झाल्या, तर वाहतूक खर्च कमी होईल आणि त्याचा परिणाम इतर वस्तूंच्या किमतींवरही दिसून येईल. मालवाहतूक खर्च घटल्याने अन्नधान्य, भाज्या, जीवनावश्यक वस्तू आणि इंधनाशी संबंधित इतर उद्योगांवर सकारात्मक परिणाम होईल. महागाई थोडीफार नियंत्रणात राहील आणि सर्वसामान्य ग्राहकांना मोठा दिलासा मिळेल.
एकंदरीत पाहता आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या किंमतीत होत असलेली घसरण भारतीय अर्थव्यवस्थेसाठी आणि सर्वसामान्य नागरिकांसाठी फायदेशीर ठरू शकते. ओपेक प्लसच्या पुरवठा धोरणात बदल, अमेरिकेच्या व्यापार धोरणाचा प्रभाव आणि जागतिक बाजारातील अस्थिरता यामुळे कच्च्या तेलाच्या किमती आणखी घसरण्याची शक्यता आहे. जर एप्रिल महिन्यात तेलाच्या किंमती ६५ ते ७० डॉलर प्रति बॅरलच्या दरम्यान राहिल्या, तर भारतात पेट्रोल आणि डिझेलच्या किंमती ३ ते ५ रुपयांनी स्वस्त होऊ शकतात. त्यामुळे येत्या काही आठवड्यांत पेट्रोल-डिझेलच्या दरात दिलासा मिळण्याची शक्यता असून, नागरिकांसाठी हा एक मोठा दिलासा असू शकतो.