Farmer Success Story: अडीच एकरात संत्रा शेती करून कमावले 10 लाख… अहिल्यानगरच्या शेतकऱ्याने कमावले लाखो रुपये

Orange Farming:- पारंपारिक शेतीपेक्षा नगदी पिके आणि आधुनिक शेती तंत्रज्ञानाचा अवलंब करणे अधिक फायदेशीर ठरत आहे. कमी क्षेत्रफळात जास्त उत्पादन घेण्याची संकल्पना सध्या शेतकऱ्यांमध्ये वेगाने लोकप्रिय होत आहे. याचे उत्तम उदाहरण म्हणजे अहिल्यानगरच्या भोसे गावातील अशोक टेमकर. त्यांनी अडीच एकर क्षेत्रावर संत्र्याची लागवड करून शेतीत लॉटरी लागावी, तसा यशस्वी प्रयोग केला आहे. दरवर्षी १० लाख रुपयांचा निव्वळ नफा मिळवत त्यांनी परिसरातील इतर शेतकऱ्यांसाठी एक आदर्श निर्माण केला आहे.

प्रतिकूल परिस्थितीत संत्रा बाग यशस्वी केला

भोसे गाव हा दुष्काळप्रवण भाग म्हणून ओळखला जातो. येथे वार्षिक सरासरी ३५० ते ४०० मिमी इतकाच पाऊस पडतो. त्यामुळे पारंपारिक खरीप आणि रब्बी पिकांवर अवलंबून राहण्याऐवजी टेमकर यांनी अधिक फायदेशीर आणि कमी पाण्यावर येणाऱ्या फळबाग शेतीचा अवलंब केला. त्यांनी आपल्या १६ एकर शेतीपैकी अडीच एकरवर संत्र्याची लागवड केली. बारा बाय बारा फुटांच्या अंतरावर त्यांनी ७५० संत्र्याची झाडे लावली असून, आधुनिक सिंचन आणि पोषण व्यवस्थापनाच्या मदतीने त्यांनी उत्तम उत्पादन घेतले. एका झाडापासून सरासरी ४० ते ६० किलोपर्यंत संत्र्यांचे उत्पादन मिळते.

अशाप्रकारे केले संत्रा बागेचे व्यवस्थापन

संत्रा बागेची योग्य निगा राखण्यासाठी ठिबक सिंचनाचा वापर केला जातो. झाडांना आवश्यक असणारे अन्नद्रव्ये, कीटकनाशके आणि बुरशीनाशके वेळच्यावेळी फवारली जातात. चांगल्या उत्पादनासाठी सेंद्रिय खतांचा वापर करण्यात आला आहे. पहिल्या तीन वर्षांत झाडांची योग्य वाढ होण्यासाठी विशेष काळजी घेतल्यानंतर चौथ्या वर्षापासून संत्रा बागेतून उत्पादन मिळू लागले. प्रत्येक हंगामासाठी साधारणपणे अडीच ते तीन लाख रुपयांपर्यंत खर्च येतो. मात्र, उत्पादनानंतर दरवर्षी टेमकर यांना जवळपास १० लाख रुपयांचा नफा मिळतो.

भोसे परिसरात आता फळबाग शेती मोठ्या प्रमाणावर केली जात आहे. त्यामुळे व्यापारी थेट शेतकऱ्यांच्या बांधावरून फळ खरेदी करतात. मुंबई, दिल्लीसह दक्षिण भारतातील बाजारपेठेत या संत्र्यांना मोठी मागणी आहे. व्यापाऱ्यांना येथे मोठ्या प्रमाणावर दर्जेदार फळ उपलब्ध होत असल्याने त्यांनाही चांगला नफा मिळतो. त्यामुळे संत्रा उत्पादक शेतकऱ्यांना विक्रीसाठी वेगळ्या बाजारपेठेचा शोध घ्यावा लागत नाही.

पारंपारिक शेतीमुळे अनेक शेतकऱ्यांना नफा मिळण्याऐवजी तोटा सहन करावा लागत आहे. मात्र, अशोक टेमकर यांच्या संत्रा बागायती प्रयोगाने हे सिद्ध केले आहे की, आधुनिक तंत्रज्ञान, योग्य नियोजन आणि मेहनतीच्या जोरावर शेतीत मोठे यश मिळवता येते. त्यामुळे पारंपारिक शेती करणाऱ्या शेतकऱ्यांनीही आता नगदी पिके आणि फळबाग शेतीकडे वळण्याचा गांभीर्याने विचार करावा. कमी क्षेत्रात, कमी पाण्यावर अधिक उत्पादन मिळवण्यासाठी संत्रा, डाळिंब, केळी आणि इतर नगदी पिके फायदेशीर ठरू शकतात.

अशोक टेमकर यांच्या यशस्वी प्रयोगाने परिसरातील शेतकऱ्यांमध्ये आत्मविश्वास निर्माण केला आहे. आज त्यांचा हा प्रयोग पाहून अनेक शेतकरी संत्रा लागवडीचा अवलंब करत आहेत. कमी भांडवलात सुरू होणारी आणि दीर्घकाळ उत्पादन देणारी ही शेती आता ग्रामीण भागातील शेतकऱ्यांसाठी एक नवा मार्गदर्शक ठरत आहे. योग्य नियोजन आणि आधुनिक शेती पद्धतींचा अवलंब केल्यास शेती हा तोट्याचा व्यवसाय न राहता, भरघोस नफा मिळवून देणारा व्यवसाय ठरू शकतो.

तुम्हीही संत्रा बागायती शेती करून यशस्वी होऊ शकता!

जर तुम्हीही पारंपारिक शेतीच्या तोट्यातून बाहेर पडून फायदेशीर शेती करायची इच्छा बाळगत असाल, तर संत्रा लागवड हा उत्तम पर्याय ठरू शकतो. योग्य नियोजन, सुधारित रोपांची निवड, ठिबक सिंचन आणि आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर केल्यास अल्प भांडवलात मोठे उत्पन्न मिळवता येते. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी पारंपरिक शेतीच्या चौकटीत अडकून न राहता नवीन संधींचा शोध घ्यावा आणि शेतीला फायदेशीर व्यवसायात रूपांतरित करावे