मराठवाड्यासाठी ऐतिहासिक निर्णय! संभाजीनगर- बीड- धाराशिव Railway मार्गाला गती.. नवे हालचालींना वेग

New Railway Route: छत्रपती संभाजीनगर, बीड आणि धाराशिव या तीन महत्त्वाच्या जिल्ह्यांना रेल्वे मार्गाने जोडण्याचा प्रस्ताव गेल्या अनेक वर्षांपासून प्रलंबित होता. या भागातील नागरिकांना रेल्वेसेवेचा लाभ मिळावा यासाठी सातत्याने मागणी होत होती, मात्र प्रकल्पाची अंमलबजावणी लांबणीवर पडत होती. सध्या या मार्गावर प्रवास करण्यासाठी केवळ रस्ते वाहतुकीचा पर्याय उपलब्ध आहे.

त्यामुळे नागरिकांना बस, खासगी वाहने किंवा स्वतःच्या वाहनावर अवलंबून राहावे लागते. या भागातील प्रवासात वेळ आणि खर्च अधिक लागत असल्याने रेल्वे मार्गाची आवश्यकता प्रकर्षाने जाणवत होती. अखेर, या प्रकल्पाला गती मिळण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे, कारण केंद्रीय रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी या रेल्वे मार्गाच्या मंजुरीसाठी आवश्यक ती तपासणी करण्याचे आदेश संबंधित अधिकाऱ्यांना दिले आहेत.

धाराशिव-बीड-छत्रपती संभाजीनगर रेल्वे मार्गाची सुरुवात अनेक वर्षांपूर्वीच्या प्रस्तावातून झाली होती, मात्र प्रत्यक्ष कामाला सुरुवात होण्यासाठी अनेक अडथळे आले. जुलै २०२२ मध्ये देशभरातील नव्या रेल्वे मार्गांचे सर्वेक्षण झाले, त्यात या मार्गाचाही समावेश होता. त्यामुळे हा प्रकल्प मार्गी लागेल अशी अपेक्षा निर्माण झाली होती, मात्र त्यानंतर कोणतीही ठोस पावले उचलली गेली नाहीत.

या प्रकल्पासंदर्भात खासदार बजरंग सोनवणे यांनी सतत पाठपुरावा केला आणि केंद्र सरकारकडे या मार्गाच्या मंजुरीसाठी आग्रही भूमिका घेतली. त्यांच्या प्रयत्नांना यश येत असल्याचे दिसत आहे, कारण काही दिवसांपूर्वी रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी खासदार सोनवणे यांना पत्र पाठवून हा प्रकल्प ‘फास्ट ट्रॅक’वर घेतला जाईल आणि संबंधित अधिकाऱ्यांना सखोल तपासणीचे आदेश देण्यात आले असल्याची माहिती दिली. या निर्णयामुळे गेल्या अनेक वर्षांपासून प्रतीक्षेत असलेला हा महत्त्वाचा प्रकल्प प्रत्यक्षात येण्याच्या दिशेने एक पाऊल पुढे गेला आहे.

मराठवाड्याच्या विकासासाठी फायदेशीर

या रेल्वे मार्गामुळे मराठवाडा विभागाच्या विकासाला मोठी चालना मिळेल. या तीन जिल्ह्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर शेतकरी, व्यापारी, विद्यार्थी आणि नोकरदारवर्ग राहतो. सध्या त्यांना प्रवासासाठी बस किंवा खासगी वाहनांवर अवलंबून राहावे लागते, ज्यामुळे वेळ आणि खर्च दोन्ही वाढतो. रेल्वे मार्ग सुरू झाल्यास हा प्रवास अधिक सोयीस्कर, सुरक्षित आणि स्वस्त होईल. विशेषतः शेतकऱ्यांना त्यांचा शेतीमाल वेगाने आणि कमी खर्चात बाजारपेठेत पाठवणे शक्य होईल.

धाराशिव, बीड आणि छत्रपती संभाजीनगर हे जिल्हे कृषी उत्पादनांसाठी महत्त्वाचे आहेत. येथे मोठ्या प्रमाणावर तूर, हरभरा, गहू, कांदा, फळे आणि भाजीपाला यांचे उत्पादन होते. या उत्पादनांची वाहतूक सध्या ट्रकमधून केली जाते, ज्याचा खर्च जास्त येतो. रेल्वे मार्ग सुरू झाल्यास वाहतूक अधिक स्वस्त आणि जलद होईल, ज्याचा थेट फायदा शेतकऱ्यांना होईल.

व्यापार आणि उद्योग क्षेत्रासाठी फायदेशीर

व्यापार आणि उद्योग क्षेत्रासाठीही हा प्रकल्प लाभदायक ठरेल. या तीन जिल्ह्यांमध्ये अनेक छोटे-मोठे उद्योग आहेत. छत्रपती संभाजीनगर हे औद्योगिकदृष्ट्या विकसित शहर असून, येथे वाहन उद्योग, तंत्रज्ञानावर आधारित कंपन्या आणि उत्पादन क्षेत्र मोठ्या प्रमाणावर विकसित झाले आहे.

धाराशिव आणि बीडमध्येही अनेक लघु आणि मध्यम उद्योग कार्यरत आहेत. रेल्वेसेवा सुरू झाल्यास कच्चा माल आणि तयार उत्पादने वेगाने वाहतूक करणे शक्य होईल, त्यामुळे स्थानिक उद्योगांना अधिक संधी उपलब्ध होतील. औद्योगिक क्षेत्राच्या वाढीसाठी दळणवळण सुविधा अत्यंत महत्त्वाची असते आणि हा रेल्वे मार्ग सुरू झाल्यास नव्या गुंतवणुकीसाठी मार्ग मोकळा होईल.

विद्यार्थ्यांसाठी ठरेल फायद्याचा

विद्यार्थ्यांसाठीही हा रेल्वे मार्ग वरदान ठरू शकतो. छत्रपती संभाजीनगर हे शैक्षणिकदृष्ट्या महत्त्वाचे केंद्र आहे. येथे अनेक मोठ्या शिक्षण संस्था, अभियांत्रिकी आणि वैद्यकीय महाविद्यालये, तसेच संशोधन केंद्रे आहेत. बीड आणि धाराशिवमधून मोठ्या संख्येने विद्यार्थी उच्च शिक्षणासाठी छत्रपती संभाजीनगरला जातात. रेल्वेसेवा सुरू झाल्यास त्यांचा प्रवास अधिक सोयीस्कर आणि सुरक्षित होईल.

या प्रकल्पामुळे रोजगाराच्या संधीही मोठ्या प्रमाणावर उपलब्ध होतील. रेल्वे मार्ग उभारणीसाठी प्रत्यक्षात हजारो मजुरांना रोजगार मिळेल, तसेच रेल्वेसेवा सुरू झाल्यानंतर स्टेशन व्यवस्थापन, मालवाहतूक आणि देखभालीसाठी मोठ्या प्रमाणावर रोजगार निर्माण होईल. स्थानिक अर्थव्यवस्थेलाही याचा फायदा होईल, कारण प्रवाशांच्या वाढत्या संख्येमुळे व्यापारी आणि स्थानिक व्यवसायांना चालना मिळेल.

एकूणच, धाराशिव-बीड-छत्रपती संभाजीनगर हा रेल्वे मार्ग अनेक अर्थांनी महत्त्वाचा आहे. तो सुरू झाल्यास या तीन जिल्ह्यांचा विकास अधिक वेगाने होईल. नागरिकांना जलद, स्वस्त आणि आरामदायक प्रवासाचा पर्याय उपलब्ध होईल, व्यापारी आणि उद्योगपतींना त्यांच्या व्यवसायाची वाढ करण्यासाठी उत्तम संधी मिळेल, तसेच शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादनांची विक्री अधिक सुलभ होईल. या रेल्वे मार्गामुळे संपूर्ण मराठवाड्याच्या अर्थव्यवस्थेला मोठा फायदा होईल. त्यामुळे हा प्रकल्प लवकरात लवकर पूर्ण करण्यासाठी आता अधिकृत स्तरावर हालचाली सुरू झाल्या असून