Monsoon 2025 : भारतातील पावसाळा कसा असेल ? जाणून घ्या राज्यानुसार मान्सूनचा अंदाज

Monsoon 2025 : यंदाचा मान्सून 2025 भारतासाठी दिलासादायक ठरण्याची शक्यता आहे. ला निना तटस्थ राहिल्यास पाऊस सामान्य प्रमाणात होईल, ज्याचा शेती आणि जलसंपत्ती व्यवस्थापनावर सकारात्मक परिणाम होईल. मात्र, अधिकृत अंदाजासाठी भारतीय हवामान विभागाच्या पुढील घोषणेची वाट पाहावी लागेल.

मान्सून 2025 :हवामान खात्याचा मोठा अंदाज!

भारताच्या पावसाळ्याबाबत एक सकारात्मक बातमी समोर आली आहे. जागतिक हवामान संस्थांच्या अंदाजानुसार, मान्सून 2025 सामान्य राहण्याची शक्यता आहे. याचे मुख्य कारण म्हणजे ला निना या हवामान घटकाची सद्यस्थिती. सध्या ला निना कमकुवत असल्यामुळे त्याचा भारतातील मान्सूनवर सकारात्मक प्रभाव पडू शकतो.

ला निना आणि त्याचा संभाव्य परिणाम

ला निना ही पॅसिफिक महासागरातील एक हवामान प्रणाली आहे, जी संपूर्ण जगाच्या पर्जन्यमानावर प्रभाव टाकते. सध्या ती कमकुवत असून, आगामी काही महिन्यांत तटस्थ स्थितीकडे वाटचाल करेल असा हवामान तज्ज्ञांचा अंदाज आहे. ही स्थिती भारतासाठी फायदेशीर ठरू शकते कारण ती मान्सूनला अडथळा निर्माण करणार नाही.

गेल्या काही वर्षांत भारतात मान्सूनमध्ये मोठे चढ-उतार दिसून आले आहेत. काही भागांत अतीवृष्टी, तर काही ठिकाणी दुष्काळसदृश परिस्थिती निर्माण झाली होती. मात्र, यंदा मान्सून सामान्य प्रमाणात राहील, असा हवामानशास्त्रज्ञांचा अंदाज आहे. केरळमध्ये मान्सून वेळेवर दाखल होईल आणि देशभरात त्याचे प्रमाण सरासरीइतकेच राहील.

परदेशी हवामान संस्थांचा अंदाज

भारतीय हवामान विभाग (IMD) मार्च महिन्यात अधिकृत मान्सून अंदाज जाहीर करेल. मात्र, जपान आणि दक्षिण कोरियाच्या हवामान संस्थांनी संकेत दिले आहेत की ला निना लवकरच तटस्थ स्थितीत पोहोचेल. दक्षिण कोरियाच्या 'ला निना वॉच' अहवालानुसार, या हवामान घटकात कोणताही मोठा बदल अपेक्षित नाही. त्यामुळे मान्सूनवर विपरीत परिणाम होण्याची शक्यता कमी आहे.

ला निनाचे फायदे – शेती आणि जलस्रोत व्यवस्थापनाला चालना

ला निना तटस्थ राहिल्यास भारतात मान्सून नियमित राहील आणि शेतीसाठी उपयुक्त ठरेल. शेती आणि जलस्रोत व्यवस्थापनासाठी सामान्य मान्सून हा देशाच्या कृषी अर्थव्यवस्थेसाठी अत्यंत महत्त्वाचा असतो. त्यामुळे पावसाळा चांगला झाल्यास अन्नधान्य उत्पादनाला चालना मिळेल आणि जलसंपत्तीही पुरेशी राहील.

भारताच्या हवामान परिस्थितीचा अंदाज (एप्रिल - जुलै 2025)

▪️ पूर्व-मान्सून पाऊस : एप्रिल ते जुलै या कालावधीत हवामान तटस्थ राहण्याची शक्यता आहे. याच कालावधीत भारतात पूर्व-मान्सून पाऊस होतो आणि नैऋत्य मान्सून केरळच्या किनाऱ्यावर दाखल होतो.

▪️ हवामान : फेब्रुवारी महिन्यापासून महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश आणि राजस्थान यांसारख्या राज्यांमध्ये तापमान झपाट्याने वाढू शकते. काही ठिकाणी उष्णतेच्या लाटा येण्याचा इशारा हवामान विभागाने दिला आहे.

राज्यानुसार मान्सूनचा अंदाज

उत्तर भारत (राजस्थान, पंजाब, जम्मू-काश्मीर, लडाख, हिमाचल प्रदेश, उत्तराखंड, चंदीगड, हरियाणा, दिल्ली)
सरासरीपेक्षा कमी पाऊस पडण्याची शक्यता.

मध्य आणि पश्चिम भारत (महाराष्ट्र, गुजरात, मध्य प्रदेश, छत्तीसगड, गोवा)
सामान्य पाऊस होईल.

दक्षिण भारत (केरळ, कर्नाटक, तामिळनाडू, आंध्र प्रदेश, तेलंगणा)
केरळ आणि किनारी कर्नाटकात सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस पडण्याची शक्यता.

पूर्व भारत (बिहार, झारखंड, पश्चिम बंगाल, ओडिशा, ईशान्य भारत)
 सरासरीइतकाच पाऊस पडेल.

ब्रिटनच्या हवामान संस्थेने देखील भारताचा पावसाळा सामान्य राहील आणि काही ठिकाणी सरासरीइतका किंवा किंचित अधिक पाऊस पडेल असा अंदाज वर्तवला आहे.

मान्सून 2025 : अर्थव्यवस्था आणि शेतीसाठी दिलासादायक संकेत

ला निनाच्या तटस्थ स्थितीमुळे यंदा भारतात पावसाळा सामान्य राहण्याची शक्यता अधिक आहे. याचा शेती, जलस्रोत व्यवस्थापन आणि आर्थिक क्षेत्रावर सकारात्मक परिणाम होईल. कृषी क्षेत्रासाठी चांगला मान्सून म्हणजे अन्नधान्य उत्पादन वाढणे आणि अन्नसुरक्षेस चालना मिळणे.

भारतीय हवामान विभाग (IMD) अधिकृत अंदाज मार्चमध्ये जाहीर करेल. तोपर्यंत जागतिक हवामान संस्थांच्या अंदाजांवर लक्ष ठेवणे आवश्यक आहे.