कृषी बातम्यासरकारी योजनाबाजारभावयशोगाथाहवामानस्पेशल स्टोरी
Advertisement

जमिनीखाली सोने आहे की नाही? ही सोपी Technology सांगेल सत्य

03:12 PM Mar 07, 2025 IST | Krushi Marathi
gold mine

Gold Mine Process:- सोने हा एक मौल्यवान धातू असून, ते हजारो वर्षांपासून लोक खरेदी आणि साठवणूक करत आले आहेत. महिला विविध प्रकारच्या दागिन्यांमध्ये सोने वापरतात, तर पुरुषही अंगठ्या आणि इतर दागिने वापरतात. मात्र, आपण कधी विचार केला आहे का की हे सोने कुठून येते? जमिनीखाली सोने सापडते, पण त्याला शोधून काढण्यासाठी विशिष्ट तंत्रज्ञान आणि वैज्ञानिक पद्धती वापरल्या जातात.

Advertisement

सोने शोधण्याचे काम कोण करते?

Advertisement

जमिनीखालील सोने किंवा इतर धातू शोधण्याचे काम भारतात दोन प्रमुख सरकारी संस्था करतात – भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण (ASI) आणि भारतीय भूगर्भ सर्वेक्षण (GSI). ASI ही संस्था सांस्कृतिक मंत्रालयाच्या अंतर्गत कार्यरत आहे, तर GSI ही वैज्ञानिक संस्था आहे, जी खाण मंत्रालयाच्या अंतर्गत येते. याशिवाय, खाजगी भूगर्भशास्त्रज्ञ आणि खाण कंपन्याही विशेष परवानगी घेऊन अशा प्रकारच्या संशोधनात सहभागी होतात.

सोने शोधण्यासाठी वापरले जाणारे तंत्रज्ञान

Advertisement

सोने शोधण्यासाठी दोन महत्त्वाची तंत्रज्ञान पद्धती वापरल्या जातात:

Advertisement

ग्राउंड पेनिट्रेटिंग रडार (GPR) तंत्रज्ञान

ग्राउंड पेनिट्रेटिंग रडार (GPR) तंत्रज्ञानाद्वारे जमिनीखालील थरांचे विश्लेषण केले जाते. या पद्धतीमध्ये जमिनीत विशिष्ट प्रकारच्या रडार लहरी पाठवल्या जातात, ज्या वेगवेगळ्या थरांमध्ये जाऊन परत येतात. यामुळे मातीच्या घनता, चुंबकीय गुणधर्म आणि प्रतिरोधकता यांचा अभ्यास करता येतो.

या तंत्रज्ञानाद्वारे मिळालेल्या डेटावर आधारित एक आलेख तयार केला जातो, ज्याद्वारे जमिनीखाली कोणते घटक किंवा धातू असू शकतात, याचा अंदाज घेतला जातो. त्यानंतर काही प्रमाणात खोदकाम करून मातीचे नमुने घेतले जातात आणि प्रयोगशाळेत त्यांचे परीक्षण केले जाते.

खूप कमी वारंवारता (VLF) तंत्रज्ञान

VLF म्हणजे व्हेरी लो फ्रीक्वेन्सी (Very Low Frequency) तंत्रज्ञानाचा उपयोग धातू शोधण्यासाठी केला जातो. या पद्धतीमध्ये जमिनीत इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक लहरी पाठवल्या जातात. जर त्या लहरी एखाद्या धातूच्या वस्तूला धडकल्या, तर त्या वस्तूभोवती एक विद्युत चुंबकीय क्षेत्र तयार होते.

यामुळे जमिनीखाली सोन्यासारखा धातू असल्यास, विशिष्ट प्रकारचा ध्वनी निर्माण होतो. त्यावरून संशोधक अंदाज लावू शकतात की त्या भागात सोने किंवा अन्य मौल्यवान धातू आहे की नाही.

तुमच्या जमिनीत सोने आहे की नाही, हे कसे शोधाल?

जर तुम्हाला तुमच्या मालकीच्या जमिनीत सोने किंवा इतर मौल्यवान धातू आहेत की नाही, हे शोधायचे असेल, तर तुम्हाला अधिकृत भूगर्भशास्त्रज्ञ किंवा GSI कडून सर्वेक्षण करून घ्यावे लागेल.

महत्वाचे म्हणजे, भारतात कोणत्याही ठिकाणी सोन्याचे उत्खनन करण्यासाठी सरकारची परवानगी आवश्यक असते. कोणतीही अनधिकृत उत्खनन प्रक्रिया बेकायदेशीर मानली जाते आणि त्यासाठी कडक कायदेशीर कारवाई होऊ शकते. त्यामुळे, जर तुम्हाला जमिनीखाली सोन्याची उपस्थिती तपासायची असेल, तर योग्य अधिकृत संस्थांशी संपर्क साधणे गरजेचे आहे.

Next Article