Gahu Lagvad: गहू उत्पादनातील नवा फॉर्मुला! 70 गुंठ्यात घेतले 40 क्विंटल गव्हाचे उत्पादन… 3 महिन्यात 1.20 लाखांची कमाई

Farmer Success Story:- छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यातील सोयगाव येथील प्रगतिशील शेतकरी अरुण सोहनी यांनी आधुनिक तंत्रज्ञानाचा अवलंब करून गहू उत्पादनात मोठे यश मिळवले आहे. त्यांनी आपल्या शेतीमध्ये पारंपरिक पद्धतींऐवजी ठिबक सिंचन तंत्राचा उपयोग केला, ज्यामुळे कमी खर्चात अधिक उत्पादन घेणे शक्य झाले. त्यांच्या या प्रयोगाने परिसरातील इतर शेतकऱ्यांसाठी एक नवा आदर्श निर्माण केला आहे.

ठिबक सिंचनाचा वापर आणि त्याचे फायदे

अरुण सोहनी यांनी खरिपात मक्याचे उत्पादन घेतल्यानंतर त्याच जमिनीत रब्बी हंगामात शरबती वाणाच्या गव्हाची लागवड करण्याचा निर्णय घेतला. पारंपरिक पद्धतीने गव्हाची शेती केल्यास मोठ्या प्रमाणावर पाण्याची गरज भासते, मात्र त्यांनी ठिबक सिंचन तंत्राचा अवलंब केला. यामुळे पाणी थेट मुळाशी पोहोचल्याने त्याचा कार्यक्षम वापर झाला आणि पाण्याची बचत झाली.

ठिबक सिंचनाचा वापर केल्यामुळे केवळ पाणीच नाही तर खतांचाही योग्य प्रकारे उपयोग होतो. खत मुळाशी समप्रमाणात पोहोचल्याने पिकाची वाढ चांगली होते. परिणामी उत्पादनही वाढते. अरुण सोहनी यांनी याच तंत्राचा वापर करून केवळ 70 गुंठे क्षेत्रावर गहू पेरला आणि त्यातून तब्बल 40 क्विंटल उत्पादन मिळवले.

योग्य पीक व्यवस्थापन आणि उत्पादन खर्च

गव्हाच्या उत्तम उत्पादनासाठी योग्य नियोजन आणि पीक व्यवस्थापन गरजेचे असते. अरुण सोहनी यांनी कृषी विभागाच्या तज्ज्ञांकडून सल्ला घेतला आणि शास्त्रोक्त पद्धतीने गव्हाची लागवड केली. त्यांनी गव्हाच्या लागवडीसाठी योग्य बीजप्रक्रिया केली, शिफारसीनुसार खते व औषधांची फवारणी केली आणि पिकाची नियमित निगा राखली.

लागलेला खर्च

गव्हाच्या उत्पादनासाठी लागणाऱ्या विविध घटकांवर त्यांचा खर्च अंदाजे 25 हजार रुपये इतका झाला. यात बी-बियाणे, खत, औषधे, पाणी, खुरपणी, मजुरी व अन्य खर्चांचा समावेश आहे. कमी खर्चात अधिक उत्पादन मिळवणे हे त्यांच्या यशाचे मुख्य कारण ठरले.

उत्पन्न आणि आर्थिक लाभ

केवळ तीन महिन्यांत त्यांनी घेतलेल्या गव्हाच्या उत्पादनामुळे त्यांना मोठा आर्थिक फायदा झाला. बाजारात गव्हाच्या विक्रीतून त्यांना 120000 रुपये उत्पन्न मिळाले. म्हणजेच, उत्पादन खर्च वगळता त्यांना सुमारे 95000 हजार रुपयांचा नफा झाला. हे पाहता, पारंपरिक शेतीच्या तुलनेत ठिबक सिंचनावर आधारित शेती अधिक फायदेशीर ठरू शकते, हे या प्रयोगातून सिद्ध झाले.

बदलत्या हवामानात टिकाव धरणारा प्रयोग

सध्या हवामानामध्ये मोठ्या प्रमाणात बदल होत आहेत. अवेळी पाऊस, गारपीट, कोरडे दिवस यामुळे शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान होते. मात्र, अरुण सोहनी यांनी बदलत्या हवामानाशी जुळवून घेत शेती केली. अवेळी पडलेल्या पावसामुळे अनेक शेतकऱ्यांचे पीक वाया गेले, पण त्यांनी ठिबक सिंचनाच्या साहाय्याने पाणी व्यवस्थापन योग्य प्रकारे केले आणि त्यामुळे त्यांचे पीक टिकाव धरू शकले.

अन्य शेतकऱ्यांसाठी प्रेरणादायी प्रयोग

सोयगाव परिसरात प्रथमच असा प्रयोग यशस्वी झाल्याने अन्य शेतकऱ्यांसाठीही तो प्रेरणादायी ठरू शकतो. पारंपरिक शेतीच्या तुलनेत ठिबक सिंचनामुळे पाणी, खत, मजुरी यावर मोठी बचत होते आणि उत्पन्नही अधिक मिळते. अरुण सोहनी यांचे हे यश पाहून इतर शेतकरीही आधुनिक तंत्रज्ञानाचा अवलंब करण्यास प्रोत्साहित होतील. भविष्यात अधिक शेतकरी ठिबक सिंचन व प्रभावी पीक व्यवस्थापनाचा वापर करून उत्पादनवाढ साध्य करतील, अशी आशा आहे.

अशाप्रकारे अरुण सोहनी यांनी घेतलेल्या योग्य निर्णयांमुळे आणि आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या वापरामुळे कमी खर्चात जास्त उत्पादन मिळवता येते, याचा उत्तम आदर्श निर्माण केला आहे. ठिबक सिंचनामुळे पाण्याचा अपव्यय टाळला, खतांचा प्रभावी उपयोग झाला आणि उत्पादन अधिक मिळाले. या प्रयोगामुळे इतर शेतकऱ्यांना नव्या शेती तंत्रज्ञानाचा अवलंब करण्यासाठी प्रेरणा मिळेल आणि संपूर्ण शेती क्षेत्रात सकारात्मक बदल घडू शकतो.