अहिल्यानगरच्या शेतकऱ्याचा भन्नाट प्रयोग! फक्त 40 हजारांचा खर्च आणि 7 लाखांचा नफा.. शेतीत LED बल्बचा गेमचेंजींग प्रयोग
Farmer Success Story:- संतोष दारकुंडे यांनी पारंपरिक शेतीच्या चौकटीबाहेर जाऊन आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या मदतीने एक महत्त्वाचा प्रयोग यशस्वी केला आहे. हिवाळ्यातील लहान दिवस आणि थंड हवामानामुळे अनेक पिकांची वाढ मर्यादित होते, त्यापैकीच एक म्हणजे शेवंती. विशेषतः, शेवंती उन्हाळ्यात चांगले उत्पादन देते, पण थंडीत ती नीट वाढत नाही आणि त्यामुळे उत्पादनही कमी होते. दारकुंडे यांनी या समस्येवर उपाय शोधत एलईडी बल्बच्या प्रकाशाचा वापर करून कृत्रिमरित्या प्रकाशाचा कालावधी वाढवला. परिणामी, झाडांना आवश्यक प्रकाश मिळाला आणि त्यांची वाढ अपेक्षेपेक्षा अधिक जलद झाली.
शेवंती पीक शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर
त्यांनी हा प्रयोग नोव्हेंबरमध्ये सुरू केला, ज्या वेळी शेवंतीचे पीक सामान्यतः थंड हवामानामुळे संथ वाढते. त्यांनी आपल्या अर्धा एकर शेतामध्ये "बिजली" नावाच्या पांढऱ्या शेवंतीच्या रोपांची लागवड केली आणि त्या संपूर्ण क्षेत्राला उजळण्यासाठी 200 एलईडी बल्ब बसवले. हे बल्ब केबलच्या सहाय्याने व्यवस्थित जोडले गेले आणि संपूर्ण शेत प्रकाशमान ठेवण्यात आले.
यासाठी त्यांनी सुमारे 40,000 रुपये खर्च केले. एलईडी बल्बचा वापर केल्यामुळे ऊर्जा बचत तर झालीच, पण उत्पादनवाढीसाठीही अनुकूल परिस्थिती तयार झाली. कृत्रिम प्रकाशामुळे झाडांची वाढ जलद झाली आणि हिवाळ्यातही भरपूर फुलांचा विकास होऊ लागला.
मार्च-एप्रिल महिन्यात बाजारात पांढऱ्या शेवंतीची मोठी मागणी असते, मात्र त्या वेळी उत्पादन कमी असते, त्यामुळे दर चांगले मिळतात. दारकुंडे यांनी हा घटक लक्षात घेऊन या काळासाठी नियोजन केले. त्यांना अपेक्षा आहे की एप्रिलपर्यंत शेवंती पूर्ण फुलून तयार होईल आणि त्यातून 7 लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळू शकते. हंगामाच्या बाहेरही उत्पादन मिळाल्यास शेतकऱ्यांना अधिक नफा मिळू शकतो, आणि त्यांनी नेमकी हीच संधी साधली आहे.
एलईडी बल्बचा वापर का?
दारकुंडे यांच्या या यशस्वी प्रयोगाची परिसरातील इतर शेतकऱ्यांमध्ये मोठी चर्चा आहे. अनेक शेतकरी त्यांच्या शेताला भेट देऊन या तंत्रज्ञानाची माहिती घेत आहेत. रात्रीच्या अंधारात लखलखणारे एलईडी बल्ब दूरूनही स्पष्ट दिसतात, त्यामुळे हा प्रयोग चर्चेचा विषय ठरला आहे. शेतीतील नवनवीन संकल्पना आणि तंत्रज्ञान आत्मसात केल्यास उत्पादनवाढ तर होतेच, पण शेतकऱ्यांचे आर्थिक स्थैर्यही वाढते.
एलईडी प्रकाशाचा वापर केवळ शेवंतीपुरताच मर्यादित न राहता इतरही पिकांसाठी उपयुक्त ठरू शकतो. काही पिकांना विशिष्ट प्रकाशसंचित आवश्यक असते, जसे की टोमॅटो, भाजीपाला किंवा इतर फुलांची लागवड. जर हा प्रयोग अधिक मोठ्या प्रमाणावर राबवला गेला तर त्याचा मोठा फायदा शेतकऱ्यांना मिळू शकतो. यासोबतच, कमी खर्चात अधिक उत्पादन घेण्याच्या दृष्टीने हा एक सकारात्मक पाऊल ठरू शकतो.
दारकुंडे यांचा हा प्रयोग केवळ शेतीतील नवकल्पनांचा एक भाग नसून, भविष्यातील आधुनिक शेतीच्या दिशेने उचललेले एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. जर इतर शेतकऱ्यांनीही अशा प्रयोगांची अंमलबजावणी केली, तर शेती अधिक फायदेशीर आणि शाश्वत बनू शकते. तुम्हाला काय वाटते, हा प्रयोग इतर कोणत्या पिकांसाठी उपयुक्त ठरू शकतो? तसेच, या तंत्रज्ञानाचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केल्यास शेतीत काय बदल घडू शकतील?
