Farmer Success Story: डॉ. मच्छिंद्र पाटील यांचा अनोखा प्रवास! क्लिनिक सोबत मेंढीपालनातून लाखोंची कमाई.. एका कोकराची विक्री करतात 3 लाखांना
Madgyaal Sheep:- सांगलीच्या जत तालुक्यात प्रसिद्ध असलेल्या माडग्याळी मेंढ्यांची प्रजात मोठ्या प्रमाणावर आर्थिक उत्पन्न मिळवून देणारी आहे. ही मेंढ्यांची प्रजात मांसाच्या उच्च गुणवत्तेसाठी ओळखली जाते, त्यामुळे बाजारात त्यांना मोठी मागणी आहे. अनेक व्यावसायिक आणि शेतकरी मोठ्या प्रमाणावर माडग्याळी मेंढीपालन करत असून, आटपाडी तालुक्यातील डॉ. मच्छिंद्र पाटील यांनी आपल्या क्लिनिकच्या जोडीने हा व्यवसाय सुरू करून मोठे यश मिळवले आहे.
मेंढीपालनाचा निर्णय आणि सुरुवात
डॉ. मच्छिंद्र पाटील हे गेल्या अनेक वर्षांपासून आटपाडी शहरात रुग्ण सेवा करत असून, त्यांना शेती आणि पशुपालनाची विशेष आवड आहे. त्यांच्या परिचयातील अनेक जण शेळी-मेंढीपालनातून चांगले उत्पन्न मिळवत असल्याचे पाहून त्यांनीही हा व्यवसाय करण्याचा निर्णय घेतला. त्यांनी जाणकार मित्रांच्या सल्ल्यानुसार पाच माडग्याळी मेंढ्या आणि पाच देशी शेळ्या खरेदी केल्या. आपल्या वडिलोपार्जित शेतात त्यांनी मुक्त आणि बंदिस्त दोन्ही प्रकारचे गोठे उभारले. व्यवसाय व्यवस्थित चालावा म्हणून त्यांनी पूर्णवेळ एक व्यवस्थापक नेमला, जो शेळ्या-मेंढ्यांची काळजी घेतो आणि त्यांचा आहार, संगोपन, आरोग्य व्यवस्थापन पाहतो.
शेळ्या-मेंढ्यांच्या संगोपनासाठी दिनचर्या
डॉ. पाटील यांनी आपल्या मेंढ्यांसाठी ठराविक दिनचर्या आखली आहे, जी त्यांच्या आरोग्यासाठी आणि चांगल्या उत्पादनासाठी महत्त्वाची ठरली आहे.सकाळी – मेंढ्यांना भरड, पेंड, मका आणि इतर पोषक आहार दिला जातो.त्यानंतर तीन तास मुक्त गोठ्यामध्ये सोडले जाते, जिथे त्या आपल्या आवश्यकतेनुसार चारापाणी घेतात.
दुपारच्या वेळेत त्यांना उन्हापासून गारवा मिळावा म्हणून ओढ्याकाठी किंवा गवताळ ठिकाणी चरायला नेले जाते.सायंकाळी ५ वाजता पुन्हा मुक्त गोठ्यात सोडून चारापाणी केले जाते.रात्रीच्या वेळी बंदिस्त गोठ्यात ठेवले जाते, जेणेकरून त्यांना कीटक किंवा इतर कोणत्याही प्रकारचा त्रास होणार नाही.
आर्थिक उत्पन्न आणि यशस्वी व्यवसायगेल्या दीड वर्षांत, माडग्याळी मेंढ्यांपासून दोन उत्कृष्ट पिल्ले मिळाली, ज्यांनी मोठा नफा मिळवून दिला. या पिल्लांपैकी,एका पिलाची १ लाख ८५ हजार रुपयांना विक्री झाली. दुसऱ्या पिलाला तब्बल ३ लाख रुपयांचा विक्रमी दर मिळाला.त्याशिवाय, मेंढ्यांपासून मिळणाऱ्या शेणखताचा उपयोग शेतीसाठी केला जातो. तसेच, देशी शेळ्यांची पिले मांस विक्रीसाठी दिली जातात, त्यामुळे अजूनही अतिरिक्त उत्पन्न मिळते. केवळ ५ देशी शेळ्या आणि ५ माडग्याळी मेंढ्यांमधून वर्षाकाठी ५ लाख रुपयांचा नफा मिळत आहे.
मेंढीपालनाच्या यशामागील रहस्य
डॉ. मच्छिंद्र यांच्या मते, योग्य व्यवस्थापन, मेंढ्यांना पुरेसा पोषक आहार, आरोग्याची काळजी आणि वेळच्या वेळी योग्य बाजारपेठ मिळाल्यास हा व्यवसाय मोठ्या प्रमाणावर फायदेशीर ठरू शकतो. त्यांनी मेंढीपालनाच्या व्यवसायातून आपल्या आवडीला दिशा देऊन व्यवसायिकतेची जोड दिली, आणि त्यातून चांगले आर्थिक उत्पन्न मिळवले.
मेंढीपालनातून पुढील संधी आणि विस्तार योजना
डॉ. पाटील आता आपला व्यवसाय वाढवण्याच्या विचारात असून, अधिक संख्येने मेंढ्यांची वाढ करण्याची योजना आखत आहेत. भविष्यात, माडग्याळी मेंढ्यांबरोबरच इतर उन्नत प्रजातींचा विचारही ते करत आहेत, ज्यामुळे बाजारात त्यांच्या उत्पादनाला आणखी मोठी मागणी निर्माण होईल.
उद्योजकांसाठी प्रेरणादायक उदाहरण
डॉ. मच्छिंद्र यांनी पारंपरिक व्यवसायाच्या जोडीने मेंढीपालनाचा हा यशस्वी फॉर्म्युला वापरून मोठ्या प्रमाणावर आर्थिक समृद्धी मिळवली आहे. योग्य नियोजन, मेहनत आणि आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर केल्यास कोणताही व्यवसाय अधिक फायदेशीर ठरू शकतो, याचे हे उत्तम उदाहरण आहे.
