Farmer Success Story : लाल मुळ्याची शेती ! शेतकऱ्यांना 100 रुपये किलोचा भाव...

सध्या या मुळ्याला 80 ते 100 रुपये प्रति किलो दर मिळत असल्याने शेतकऱ्यांची आवक वाढली आहे. परंपरागत शेतीसोबतच नगदी पिकांकडे वळण्याचा शेतकऱ्यांचा कल वाढत आहे. विशेष म्हणजे लाल मुळ्याच्या शेतीला कमी वेळ आणि कमी भांडवल लागते, पण त्यातून अधिक नफा मिळतो.

लाल मुळ्याचा अनोखा गुणधर्म

लाल मुळा दिसायला पांढऱ्या मुळ्यासारखाच असतो, पण त्याचा रंग गडद लालसर असतो. याला फ्रेंच मुळा (French Radish) असेही म्हणतात. त्यात अँटीऑक्सिडंट आणि अँटीकार्सिनोजेनिक गुणधर्म असतात, त्यामुळे तो सामान्य मुळ्याच्या तुलनेत अधिक पौष्टिक आणि आरोग्यासाठी फायदेशीर मानला जातो.

लाल मुळ्याचा स्वाद थोडा तिखटसर असतो आणि तो कोशिंबिरीत, सूपमध्ये आणि हेल्दी डाएटमध्ये मोठ्या प्रमाणावर वापरला जातो. त्याच्या आकर्षक लाल रंगामुळे हा बाजारात सहज लक्ष वेधून घेतो आणि ग्राहकांमध्ये याची मागणी सातत्याने वाढत आहे.

बाजारभाव

नवीन आणि उच्च प्रतीच्या भाजीपाल्याला बाजारात चांगला भाव मिळत असल्याने लाल मुळ्याला मोठी मागणी आहे. सध्या सामान्य मुळा फक्त 10 ते 20 रुपये किलोने विकला जात असताना, लाल मुळ्याला 80 ते 100 रुपये किलोचा दर मिळत आहे.

ग्राहकही त्याच्या पोषणमूल्यांमुळे आणि चवदारपणामुळे याला पसंती देत आहेत. त्यामुळे भविष्यात लाल मुळ्याची शेती अधिक मोठ्या प्रमाणावर केली गेल्यास त्यातून चांगला नफा मिळू शकतो.

लागवड कधी आणि कशी करावी?

लाल मुळ्याची लागवड करण्यासाठी डिसेंबर ते फेब्रुवारी हा काळ सर्वोत्तम मानला जातो. यासाठी निचरा होणारी जमीन आणि सामू (pH) 5 ते 7.5 दरम्यान असलेली जमीन योग्य असते.

शेतकऱ्यांना लागवडीसाठी दोन पर्याय उपलब्ध आहेत –

1. थेट बियाण्यांची पेरणी
2. नर्सरीत रोपे तयार करून लागवड

लाल मुळ्याच्या उत्पादनासाठी प्रति एकर सुमारे 8 ते 10 किलो बियाणे लागते. साधारणतः 20 ते 40 दिवसांत पीक तयार होते, त्यामुळे पारंपरिक पिकांपेक्षा वेळ आणि श्रम कमी लागत असल्याने हा एक फायदेशीर पर्याय ठरू शकतो.

शेतकऱ्यांसाठी सुवर्णसंधी

शेती आता केवळ पारंपरिक पद्धतीवर अवलंबून राहिलेली नाही. आधुनिक काळात शेतकरी नवीन पिके आणि नगदी शेतीच्या संधी शोधत आहेत.

लाल मुळा हे कमी जागेत आणि कमी खर्चात घेतले जाणारे पीक आहे, जे अल्पावधीत चांगले उत्पन्न देऊ शकते. कृषी विज्ञान केंद्राचे तज्ज्ञ डॉ. वैभव गुरवे यांच्या मते, शेतकऱ्यांनी लाल मुळ्यासारख्या नगदी पिकांची लागवड केल्यास त्यांना अधिक फायदा मिळू शकतो.

सध्या लाल मुळ्याची शेती फार कमी शेतकरी करतात, त्यामुळे बाजारात त्याची उपलब्धता कमी आहे, पण मागणी मोठी आहे. त्यामुळे ज्या शेतकऱ्यांना पारंपरिक शेतीच्या जोडीने अधिक नफा मिळवायचा आहे, त्यांनी लाल मुळ्याच्या शेतीकडे वळावे.

कमी वेळेत अधिक नफा!

लाल मुळ्याच्या शेतीतून शेतकऱ्यांना काही आठवड्यांतच चांगले उत्पन्न मिळत आहे. कमी क्षेत्रात अधिक उत्पादन मिळवून देणारे हे पीक भविष्यात शेतकऱ्यांसाठी नवीन आर्थिक संधी निर्माण करू शकते.

ज्या शेतकऱ्यांना नवीन प्रयोगशील शेती करून अधिक नफा कमवायचा आहे, त्यांनी लाल मुळ्याच्या शेतीचा पर्याय जरूर निवडावा. योग्य व्यवस्थापन आणि चांगली बाजारपेठ मिळाल्यास हा एक अत्यंत फायदेशीर शेती व्यवसाय ठरू शकतो.