Farmer Success Story Pune: जुन्नरच्या शेतकऱ्याने शोधला नवा आंबा! ‘जुन्नर गोल्ड’ची चव हापूस केशरपेक्षा खास
Farmer Success Story Pune:- महाराष्ट्रातील जुन्नर तालुका हा केवळ त्याच्या ऐतिहासिक ठेव्याने नव्हे, तर शेतीतील नवनवीन प्रयोगांसाठीही ओळखला जातो. याच तालुक्यातील बुचकेवाडी येथील प्रगतशील शेतकरी भरत जाधव यांनी आंब्याच्या एका नव्या जातीचा शोध लावला आहे. त्यांच्या आंब्याच्या बागेत आढळलेल्या दोन आगळ्या-वेगळ्या झाडांवर संशोधन करण्यात आले असून, या नव्या वाणाला ‘जुन्नर गोल्ड’ असे नाव देण्यात आले आहे.
हे झाड सामान्य आंब्याच्या झाडांपेक्षा वेगळे असून, याला दरवर्षी फळधारणा होते. याची चव हापूस, केशर आणि राजापुरी यांचा संमिश्र स्वाद देणारी आहे. विशेष म्हणजे, या आंब्याचे वजन ८०० ते १००० ग्रॅम असते आणि त्यातील कोयीचे वजन फक्त ४० ते ५० ग्रॅम आहे.
‘जुन्नर गोल्ड’ ला पेटंट मिळण्याच्या प्रक्रियेला सुरुवात
भरत जाधव यांनी त्यांच्या नव्या आंबा वाणाच्या पेटंटसाठी प्रस्ताव सादर केला आहे. नारायणगाव कृषी विज्ञान केंद्राच्या मार्गदर्शनाखाली, हा प्रस्ताव ‘शेतकरी पीक जाती संरक्षण कायदा’ अंतर्गत नोंदविण्यात आला आहे.
जर ‘जुन्नर गोल्ड’ ला अधिकृत मान्यता आणि पेटंट मिळाले, तर शिवनेरी हापूस नंतर जुन्नर तालुक्यातील दुसरा प्रसिद्ध आंबा म्हणून त्याची ओळख निर्माण होईल.
कृषी अधिकाऱ्यांची विशेष पाहणी आणि निरीक्षण
सन २०२४ मध्ये उपविभागीय कृषी अधिकारी सतीश शिरसाठ यांनी भरत जाधव यांच्या आंबा बागेला भेट दिली. त्यावेळी त्यांनी या नव्या वाणाची वैशिष्ट्ये ओळखून संशोधन करण्याचा सल्ला दिला.
यानंतर कृषी विज्ञान केंद्राचे अध्यक्ष कृषिरत्न अनिल तात्या मेहेर आणि अन्य अधिकारी यांनीही या झाडांची पाहणी केली. याशिवाय, तज्ज्ञ भरत टेमकर आणि पीकसंरक्षण विषयतज्ज्ञ डॉ. दत्तात्रय गावडे यांनी प्रत्यक्ष बागेतील झाडांची तपासणी केली.
याआधारे नवी दिल्लीतील ‘प्रोटेक्शन ऑफ प्लॅन्ट व्हरायटी अँड फार्मर्स राइट्स ऑथॉरिटी’ कडे पेटंटसाठी अधिकृत प्रस्ताव पाठविण्यात आला आहे.
‘जुन्नर गोल्ड’ आंब्याची वैशिष्ट्ये
दरवर्षी नियमित फळधारणा
हे झाड दरवर्षी भरपूर आंबे देते, त्यामुळे शेतकऱ्यांसाठी हा वाण फायदेशीर ठरू शकतो.
वजन आणि आकार
प्रत्येक फळाचे ८०० ते १००० ग्रॅम वजन असते.कोयीचे वजन केवळ ४० ते ५० ग्रॅम, म्हणजेच फळाच्या गराचा अधिक वापर करता येतो.
चव आणि रंग
बाहेरून रंग पिवळसर, तर आतून गडद केशरी रंग असतो.हापूस, केशर आणि राजापुरी आंब्याचा संमिश्र गोडसर स्वाद यामध्ये अनुभवता येतो.
दर्जेदार आणि बाजारपेठेतील संधी
मोठ्या वजनामुळे आणि उत्तम चवीमुळे जुन्नर गोल्ड आंब्याला बाजारात मोठी मागणी येण्याची शक्यता आहे.निर्यातक्षम गुणवत्ता असल्याने हा आंबा आंतरराष्ट्रीय बाजारातही जाऊ शकतो.
लखनौ विद्यापीठाच्या तज्ज्ञांची विशेष पाहणी
सध्या ‘जुन्नर गोल्ड’ आंब्याच्या झाडे फुलोऱ्याच्या अवस्थेत आहेत. त्यामुळे पुढील काही आठवड्यांत लखनौमधील कृषी तज्ज्ञांची टीम प्रत्यक्ष पाहणीसाठी जुन्नरला येणार आहे.
दिल्लीतील अधिकाऱ्यांनी हा प्रस्ताव लखनौ विद्यापीठात पाठवून तपासणी प्रक्रिया सुरू केली आहे. या संशोधनाच्या निकालांनंतर ‘जुन्नर गोल्ड’ ला अधिकृत पेटंट मिळेल, अशी अपेक्षा आहे.
शेतकऱ्यांसाठी भविष्यातील संधी आणि महत्त्व
नवीन वाण विकसित करणे म्हणजे केवळ संशोधन नव्हे, तर शेतीत मोठे आर्थिक परिवर्तन घडवण्याची संधी असते.
जर ‘जुन्नर गोल्ड’ ला पेटंट मिळाले, तर जुन्नर तालुक्यातील शेतकऱ्यांसाठी हा एक नवा ब्रँड तयार होईल.भविष्यात नर्सरी तयार करून या झाडांची मोठ्या प्रमाणावर लागवड केल्यास, जुन्नर तालुका आंब्याच्या उत्पादनात आघाडीवर येऊ शकतो.
‘जुन्नर गोल्ड’ - शेतकऱ्यांसाठी प्रेरणादायी शोध
भरत जाधव यांचा हा शोध केवळ त्यांच्या शेतासाठी नव्हे, तर संपूर्ण महाराष्ट्रातील आंबा उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी नवी संधी घेऊन आला आहे.
जर ‘जुन्नर गोल्ड’ ला पेटंट मिळाले, तर हा वाण केवळ स्थानिक बाजारापुरता मर्यादित न राहता, राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर पोहोचण्याची मोठी शक्यता आहे.