कर्जासाठी शेतकऱ्यांचा CIBIL स्कोर तपासला जातो का? शेती कर्जासाठी सिबिल स्कोर नसेल तर पर्याय कोणते?.. जाणून घ्या माहिती

Cibil Score For Farmer:- शेतीसाठी कर्ज घेताना CIBIL स्कोअर महत्त्वाची भूमिका बजावतो. बँकांकडून कोणतेही कर्ज मंजूर होण्यापूर्वी अर्जदाराचा CIBIL स्कोअर तपासला जातो. अनेकांना वाटते की फक्त वैयक्तिक कर्ज किंवा गृहकर्जासाठीच CIBIL स्कोअर तपासला जातो, पण शेती कर्जासाठीही तो तितकाच महत्त्वाचा आहे. जर शेतकऱ्याचा CIBIL स्कोअर ७५० किंवा त्यापेक्षा अधिक असेल, तर बँका कर्ज मंजूर करतात. मात्र, जर हा स्कोअर कमी असेल, तर बँका कर्ज देण्यास नकार देतात, त्यामुळे शेतकऱ्यांना खासगी सावकारांकडून कर्ज घ्यावे लागते, ज्यामुळे ते कर्जाच्या ओझ्याखाली दबले जातात.

CIBIL स्कोअर म्हणजे काय?

CIBIL स्कोअरला क्रेडिट स्कोअर असेही म्हणतात. हा स्कोअर व्यक्तीच्या आर्थिक व्यवहारांचा आणि कर्ज परतफेडीच्या इतिहासाचा नोंद ठेवतो. बँका कर्ज अर्जदाराच्या आर्थिक स्थितीचे मूल्यमापन करण्यासाठी याचा उपयोग करतात. शेतकऱ्याकडे आधीच कोणते कर्ज आहे का? तो वेळेवर हप्ते भरतो का? याची पडताळणी बँक करत असते. हा स्कोअर ३०० ते ९०० दरम्यान असतो. ७५० किंवा त्याहून अधिक स्कोअर असल्यास शेतकऱ्यांना सहज कर्ज मिळते.

शेतीसाठी घेतली जाणारी कर्जे

भारतातील लाखो शेतकरी शेतीविषयक गरजांसाठी सरकारी आणि सहकारी बँकांकडून कृषी कर्ज घेतात. हे कर्ज पीक उत्पादन, शेतीसाठी आवश्यक यंत्रसामग्री खरेदी, सिंचन सुविधा आणि शेतीशी संबंधित इतर खर्च भागवण्यासाठी घेतले जाते. शेतकऱ्यांना मिळणाऱ्या कर्जांमध्ये किसान क्रेडिट कार्ड (KCC), ट्रॅक्टर कर्ज, वैयक्तिक कर्ज आणि सुवर्ण कर्जाचा समावेश आहे.

CIBIL स्कोअर कमी होण्याची कारणे

काही वेळा पीक खराब होणे किंवा शेतीतील नुकसानीमुळे शेतकरी घेतलेले कर्ज वेळेवर परत करू शकत नाहीत. यामुळे त्यांचा CIBIL स्कोअर ७५० च्या खाली घसरतो आणि बँका पुन्हा कर्ज देण्यास नकार देतात. काही वेळा शेतकऱ्यांना कर्जाचा हप्ता भरायला उशीर झाल्यामुळेही स्कोअर कमी होतो. अशा परिस्थितीत, बँक संबंधित व्यक्तीला डिफॉल्टर म्हणून घोषित करते आणि भविष्यात कर्ज घेण्याचे सर्व मार्ग बंद होतात.

CIBIL स्कोअर सुधारण्यासाठी महत्त्वाचे उपाय

जर तुमचा CIBIL स्कोअर कमी असेल, तर तुम्हाला तो सुधारण्यासाठी काही महत्त्वाच्या गोष्टी लक्षात ठेवाव्या लागतील. सर्वप्रथम, ज्या बँकेतून कर्ज घेतले आहे त्या बँकेचे हप्ते नियमितपणे भरणे गरजेचे आहे. हप्त्यांचा कोणताही थकबाकी राहू नये याची काळजी घ्यावी. यामुळे CIBIL स्कोअर हळूहळू सुधारतो. तसेच, आपल्या उत्पन्नानुसारच कर्ज घ्यावे, जेणेकरून ते वेळेत परत करता येईल. नियमित आर्थिक शिस्त पाळल्यास CIBIL स्कोअर सुधारता येतो आणि भविष्यात सहज कर्ज मिळू शकते.

शेती कर्ज मिळण्यासाठी बँक कोणत्या गोष्टी तपासते?

शेती कर्ज मंजूर करण्यापूर्वी बँक शेतकऱ्याचे वय तपासते. कर्ज घेण्यासाठी अर्जदाराचे वय किमान १८ वर्षे असावे. त्याचप्रमाणे, त्याचा CIBIL स्कोअर ७५० किंवा त्याहून अधिक असावा. शेतकऱ्याकडे स्वतःच्या जमिनीचा पुरावा असणे आवश्यक आहे. उत्पन्नाचा पुरावा आणि शेतीच्या खर्चाविषयीची माहितीही बँक तपासते. पडताळणी प्रक्रियेनंतर, बँक शेती कर्ज मंजूर करण्याचा निर्णय घेते.

CIBIL स्कोअर चांगला असेल, तर कर्ज घेणे सोपे!

शेतकऱ्यांचा CIBIL स्कोअर चांगला असेल, तर बँक सहज कर्ज मंजूर करते. त्यामुळे वेळेवर कर्जाची परतफेड करणे गरजेचे आहे. जर CIBIL स्कोअर ७५० च्या खाली असेल, तर बँक कर्ज देण्यास नकार देते आणि शेतकऱ्यांना मोठ्या आर्थिक अडचणींना सामोरे जावे लागते. त्यामुळे नियमित आर्थिक शिस्त पाळून आणि वेळेवर हप्ते भरून CIBIL स्कोअर सुधारावा, जेणेकरून शेतीसाठी आवश्यक कर्ज सहज मिळू शकेल.