सोयाबीन उत्पादकांवर मोठं संकट ! सोयाबीन खरेदीसाठी शेतकऱ्यांची वाढती नाराजी
मुंबई: मागील काही काळात सोयाबीन शेतकऱ्यांसाठी एक प्रमुख कॅश क्रॉप ठरले आहे, आणि त्याचे उत्पादन मराठवाडा आणि विदर्भात मोठ्या प्रमाणावर वाढले आहे. तथापि, मागील तीन वर्षांपासून बाजारात सोयाबीनला अत्यल्प दर मिळत असल्याने शेतकऱ्यांना आर्थिक संकटांचा सामना करावा लागला आहे. अनेक शेतकऱ्यांनी त्यांच्या सोयाबीनचे खाजगी व्यापाऱ्यांना विकले असून, काही शेतकऱ्यांनी नाफेड (National Agricultural Cooperative Marketing Federation of India Ltd) केंद्रात नोंदणी केली आहे.
आज म्हणजेच 6 फेब्रुवारी हा नाफेड कडून सोयाबीन खरेदी करण्याचा शेवटचा दिवस आहे. त्यामुळे नाफेड खरेदी केंद्रांवर शेतकऱ्यांच्या लांबच लांब रांगा लागलेल्या आहेत. सध्या, खुले बाजारात सोयाबीनला 3800 ते 4000 रुपयांच्या दरात विक्री केली जात आहे, तर नाफेड खरेदी केंद्रात त्याचा दर 4992 रुपये प्रतिक्विंटल आहे. या कारणामुळे अनेक शेतकऱ्यांनी नाफेड कडे सोयाबीन विक्रीसाठी नोंदणी केली होती, पण सरकारच्या भोंगळ कारभारामुळे गेल्या महिनाभरात नाफेड खरेदी केंद्रावर बारदाना उपलब्ध नव्हता. आता, जेव्हा बारदाना उपलब्ध झाला आहे, तेव्हा खरेदीची मुदत संपत असल्याने शेतकऱ्यांमध्ये नाराजी निर्माण झाली आहे.
सरकारने मुदतवाढ द्यावी – शेतकऱ्यांची मागणी
जालना शहरातील नाफेड खरेदी केंद्रावर दररोज दोन ते अडीच हजार क्विंटल सोयाबीन खरेदी केली जात आहे. जिल्ह्यातील शेतकरी मोठ्या प्रमाणावर ट्रॅक्टर आणि इतर वाहनांमध्ये सोयाबीन घेऊन येत आहेत. पण, सोयाबीन खरेदीची मुदत आज संपत असल्यामुळे सर्व शेतकऱ्यांचे सोयाबीन खरेदी होईल, अशी आशा कमी आहे.
शेतकरी अण्णा बाबुराव कापसे यांनी सांगितले की, “आज 36 कट्टा सोयाबीन घेऊन आलो आहे आणि अजून दोन ट्रिप घेऊन यायच्या आहेत. पण, खरेदीचा शेवटचा दिवस असल्याने आम्हाला खरेदी होईल, असं वाटत नाही. सरकारने किमान एक महिना खरेदीची मुदत वाढवावी,” अशी त्यांची मागणी आहे.
कमी दराने विक्री करावी लागेल
दरेगाव येथील एका शेतकऱ्याने सांगितले की, “आज 35 गोण्या सोयाबीन घेऊन आलो आहे, पण खरेदी केंद्रावर जवळपास 2 किमीपर्यंत रांगा लागलेली आहेत. त्यामुळे सरकारने खरेदीची मुदत वाढवली नाही, तर आम्हालाही बाजारात 3800 ते 4000 रुपयांच्या दराने सोयाबीन विकावे लागेल. आजही अनेक शेतकऱ्यांनी सोयाबीन ज्वारीतून लपवले आहे. ज्वारी काढल्याशिवाय ते सोयाबीन काढणे शक्य नाही. फेब्रुवारी महिना संपेपर्यंत मुदत मिळाल्यास सर्व शेतकऱ्यांचे सोयाबीन नाफेडद्वारे खरेदी होईल.”
शेतकऱ्यांनी सरकारकडे एक महिना मुदतवाढ देण्याची मागणी केली आहे, ज्यामुळे त्यांचे सोयाबीन खरेदी केंद्रात योग्य दरात विकता येईल आणि त्यांना मोठ्या आर्थिक नुकसानापासून वाचता येईल.