Agriculture Technology: नव्या तंत्रज्ञानाची कमाल! रोबोट आता झाडावर चढून तोडणार नारळ
Agriculture Technology:- नारळाच्या झाडावर चढणे आणि तोडणी करणे हे अत्यंत कठीण व धोकादायक काम असल्यामुळे हे काम करणाऱ्याची संख्या दिवसेंदिवस घटत आहे. नारळ विकास मंडळाच्या डेटाबेसनुसार, गेल्या १२ वर्षांत ३२,९२५ प्रशिक्षण देण्यात आले, परंतु त्यापैकी फक्त ६७३ जण सध्या सक्रिय आहेत.
त्यामुळे मोठ्या प्रमाणावर नारळाची लागवड असूनही वेळेवर त्याची कापणी करणे हे एक मोठे आव्हान बनले आहे. यावर उपाय म्हणून, केरळमधील कोझिकोड येथील चार तरुणांनी एक अत्याधुनिक रोबोट विकसित केला आहे, जो एआयच्या मदतीने नारळ ओळखतो, झाडावर चढतो आणि त्यांची तोडणी करतो.
"कोको बॉट" असे या रोबोटचे नाव असून, अल्टरसेज इनोव्हेशन्स प्रायव्हेट लिमिटेड या स्टार्टअपच्या संस्थापक आणि सीईओ आशिन पी. कृष्णा यांनी आपल्या तीन सहकाऱ्यांसह हा प्रकल्प विकसित केला आहे. इतर नारळ कापणी रोबोट्सच्या तुलनेत कोको बॉट अधिक हलका (१० किलो), कॉम्पॅक्ट आणि अॅडव्हान्स्ड एआयवर आधारित आहे. विशेष म्हणजे, हा रोबोट एका व्यक्तीद्वारे सहजपणे हाताळता येतो, जेथे इतर यंत्रांसाठी अनेक लोकांची आवश्यकता असते.
कोको बॉट रोबोटची खास गोष्ट
कोको बॉटची सर्वात खास गोष्ट म्हणजे तो डेटासेटवर प्रशिक्षित एआय प्रणालीवर आधारित आहे, जी परिपक्व नारळ ओळखते आणि ते तोडण्यासाठी योग्य हालचाली करते. सध्या हा रोबोट सेमी-ऑटोमॅटिक असून, भविष्यात पूर्ण स्वयंचलित करण्याचा उद्देश आहे. आशिन पी. कृष्णा यांच्या मते, कोको बॉटमध्ये अशा वैशिष्ट्यांचा समावेश आहे, जे त्याला इतर नारळ कापणी यंत्रांपेक्षा वेगळे बनवतात.
उदाहरणार्थ, हा रोबोट वेगवेगळ्या नारळाच्या झाडांच्या खोडांनुसार स्वतःचा आकार बदलू शकतो आणि फक्त ५ सेकंदांत लॉकिंग यंत्रणा सक्रिय करू शकतो. तसेच, एकदा झाडावर चढल्यानंतर तो काही मिनिटांत तासनतास चालणारे काम पूर्ण करू शकतो, ज्यामुळे वेळ आणि श्रमाची मोठी बचत होते.
या रोबोटसाठी मिळाला निधी
या रोबोटच्या विकासासाठी केरळ कृषी विद्यापीठाच्या "रफ्तार कृषी-व्यवसाय इन्क्यूबेटर" कडून निधी मिळाला आहे. विशेष म्हणजे, हा स्टार्टअप प्रथम IIM कोझिकोड येथे सुरू करण्यात आला. आशिन यांनी या संकल्पनेची प्रेरणा त्याच्या बाथरूमच्या बाहेर असलेल्या नारळाच्या झाडाकडून घेतली.
ते पाहून त्याला कल्पना सुचली की, "जर एक रोबोट नारळाच्या झाडावर चढून त्याची कापणी करू शकला, तर तो मोठ्या प्रमाणावर श्रम वाचवू शकतो." त्यानंतर त्यांनी आपल्या टीमसह या संकल्पनेवर काम करण्यास सुरुवात केली आणि एक वर्ष संशोधन व विकास करून २०२१ मध्ये पहिला प्रोटोटाइप विकसित केला.
हा रोबोट तयार केल्यानंतर त्यांनी त्याची "केरळ स्टार्टअप मिशन" मध्ये सादरीकरण केले आणि त्यासाठी त्यांना निधीही मंजूर झाला. याशिवाय, आशिन आणि त्यांच्या टीमने "३६ तासांच्या हॅकेथॉन वैगाम" मध्ये भाग घेतला, जो केरळ सरकारतर्फे आयोजित केला गेला होता आणि त्यात त्यांनी पहिले पारितोषिक मिळवले. त्यामुळे त्यांच्या या संकल्पनेला अधिक चालना मिळाली आणि कोको बॉटला व्यावसायिक स्तरावर विकसित करण्यासाठी मदत झाली.
नारळ उत्पादकांना होणार मोठा फायदा
कोको बॉटच्या आगमनामुळे नारळ उत्पादकांना मोठा फायदा होऊ शकतो, कारण यामुळे कापणीसाठी गिर्यारोहकांवर अवलंबून राहण्याची गरज कमी होईल. तसेच, मोठ्या प्रमाणावर नारळाच्या झाडांची देखभाल आणि वेळीच तोडणी करणे शक्य होईल. भविष्यात, हा रोबोट केवळ नारळासाठीच नव्हे, तर इतर झाडांवरील फळे तोडण्यासाठीही उपयोगात आणता येऊ शकतो. एआय आणि रोबोटिक्सच्या मदतीने शेती आणि कृषी संबंधित उद्योगांमध्ये मोठी क्रांती घडू शकते, आणि कोको बॉट हे त्याचे एक उत्कृष्ट उदाहरण ठरू शकते.