Agriculture News: मधुमेहींसाठी आनंदाची बातमी! IRRI ने तयार केली नवीन तांदळाची जात… साखरेच्या रुग्णांनाही खाता येणार!

Agriculture News:- IRRI ने एक नवी तांदळाची जात विकसित केली असून, याचा सर्वाधिक फायदा मधुमेहींना होणार आहे. भारतात तांदळावर प्रेम करणाऱ्या लोकांची कमतरता नाही, त्यामुळे येथे तांदळाचे उत्पादन आणि वापर दोन्ही मोठ्या प्रमाणावर होतो. मात्र, मधुमेह असलेल्या लोकांसाठी हा तांदूळ खूपसा वर्ज्य मानला जातो, कारण तो रक्तातील साखरेची पातळी वाढवतो. या समस्येवर उपाय म्हणून, फिलीपिन्समधील आंतरराष्ट्रीय तांदूळ संशोधन संस्थेने (IRRI) कमी ग्लायसेमिक इंडेक्स (GI) असलेला तांदूळ विकसित केला आहे, जो ४५ पेक्षा कमी GI असलेला आहे.

या तांदळाचे वैशिष्ट्ये

या नवीन तांदळाची आणखी एक महत्त्वाची बाब म्हणजे त्यामध्ये १६ टक्के प्रथिने आहेत, जे सध्या बाजारात उपलब्ध असलेल्या तांदळाच्या तुलनेत दुप्पट आहे. विशेष म्हणजे, त्याचा GI केवळ ४४ आहे, त्यामुळे तो मधुमेहींसाठी सुरक्षित पर्याय ठरतो. IRRI मधील संशोधक आणि या शोधाचे प्रमुख नेसे श्रीनिवासुलु यांच्या म्हणण्यानुसार, त्यांच्या टीमने कमी GI असलेला तांदूळ निर्माण करणाऱ्या विशिष्ट जीनचा शोध घेतला आहे. तुलनेत, सध्या बाजारात उपलब्ध तांदळाच्या जातींचा GI ७० ते ७७ दरम्यान असतो, जो साखरेच्या वाढीस कारणीभूत ठरतो.

उच्च GI असलेल्या तांदळामुळे होणारे नुकसान

उच्च GI असलेल्या तांदळामुळे रक्तातील साखरेची पातळी झपाट्याने वाढते, कारण तो पटकन पचतो आणि ग्लुकोज रक्तप्रवाहात सोडतो. मात्र, IRRI ने विकसित केलेल्या नव्या जातीचा GI बाजरीपेक्षाही चांगला आहे. सांबा मसुरी तांदळाच्या जातीमध्ये अल्ट्रा-लो GI आणि उच्च प्रथिने गुणधर्म यशस्वीरीत्या एकत्रित करण्यात आले आहेत. शिवाय, हा तांदूळ फिलीपिन्सच्या हवामानासाठी अनुकूल असून, प्रति हेक्टर ६.२ टनांपर्यंत उत्पादन देतो. त्यात OSTPR नावाचा आणखी एक जनुक समाविष्ट करण्यात आला आहे, जो तांदळाच्या पॅनिकल फांद्या वाढवतो आणि उत्पादनक्षमता वाढवतो.

किती कालावधीत करता येते काढणी?

याशिवाय, या तांदळाचे पीक १४० दिवसांऐवजी ११० दिवसांतच तयार होते, म्हणजेच पारंपरिक तांदळाच्या तुलनेत ३० दिवस आधीच कापणीसाठी सज्ज होते. त्यामुळे शेतकऱ्यांना त्याचा मोठा फायदा होऊ शकतो. बाजारभावाच्या दृष्टीनेही हे फायदेशीर ठरणार आहे, कारण हा तांदूळ सामान्य बिगर-बासमती तांदळाच्या तुलनेत चार पट अधिक किंमतीला विकला जाऊ शकतो. सध्या बिगर-बासमती तांदळाची सरासरी किंमत प्रति टन $350 आहे, तर या नव्या जातीची किंमत $1600 प्रति टनपर्यंत जाऊ शकते.

IRRI ओडिशा सरकारसोबतही जवळून काम करत आहे, जेणेकरून ही पौष्टिक तांदळाची जात अधिकाधिक लोकांपर्यंत पोहोचू शकेल. तसेच, तांदूळ प्रक्रिया उद्योगात महिलांना प्रशिक्षण आणि उद्योजकतेच्या संधी देऊन त्यांना सक्षम करण्याचा यामागे उद्देश आहे. २०२६ पर्यंत ओडिशामध्ये कमी GI, अति-कमी GI आणि उच्च प्रथिने असलेल्या तांदळाच्या पायलट लागवडीस सुरुवात होणार आहे.

तुटलेल्या तांदळाच्या व्यापारातही मोठे बदल होत आहेत. केंद्र सरकारने सप्टेंबर २०२२ मध्ये तुटलेल्या तांदळाच्या निर्यातीवरील बंदी हटवली असून, यामुळे भारत पुन्हा एकदा जागतिक बाजारात आपले स्थान मिळवू शकतो. यामुळे विशेषतः पश्चिम आफ्रिकेतील गांबिया, बेनिन, सेनेगल आणि इंडोनेशियासारख्या देशांमध्ये तुटलेल्या तांदळाची निर्यात वाढण्याची अपेक्षा आहे. बंदीपूर्वी भारत दरवर्षी १० ते २० लाख टन तुटलेला तांदूळ निर्यात करत होता, पण बंदीनंतर ग्राहकांनी व्हिएतनाम, थायलंड आणि पाकिस्तानमधून तुटलेला तांदूळ खरेदी करण्यास सुरुवात केली होती. आता भारत पुन्हा निर्यातीत आघाडी घेत असून, त्यामुळे देशातील तांदळाचा मध्यवर्ती साठा कमी करण्यास मदत होईल आणि परदेशातील गरजू देशांना स्वस्त धान्य मिळू शकेल.