कृषी बातम्यासरकारी योजनाबाजारभावयशोगाथाहवामानस्पेशल स्टोरी
Advertisement

Agriculture Machinery: शेतीत क्रांती! आता फक्त 4 हजार रुपयात मिळेल 25 हजार रुपयांचा नफा

10:42 AM Mar 10, 2025 IST | Krushi Marathi
agriculture machinery

Agriculture Machinery:- शेती हा भारतीय अर्थव्यवस्थेचा कणा असून, शेतकऱ्यांचे उत्पन्न दुप्पट करण्याच्या उद्देशाने केंद्र सरकारने अनेक योजना राबवल्या आहेत. मात्र, वाढते उत्पादन खर्च, मजुरांची टंचाई आणि पारंपरिक शेतीच्या मर्यादा यामुळे शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान होत होते. यावर तोडगा म्हणून राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था (VNIT) आणि इतर संशोधन संस्थांनी अत्याधुनिक शेती यंत्रे विकसित केली आहेत.

Advertisement

प्रा. डॉ. दिलीप पेशवे यांच्या नेतृत्वाखाली विकसित करण्यात आलेल्या या यंत्रांच्या वापरामुळे शेतकऱ्यांचा मेहनत आणि खर्च मोठ्या प्रमाणात कमी होणार आहे. यामुळे उत्पादनात तब्बल २५० टक्क्यांपर्यंत वाढ होऊ शकते, असा दावा करण्यात आला आहे. विशेष म्हणजे ही यंत्रे अल्पभूधारक आणि मध्यमश्रेणीच्या शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत उपयुक्त आहेत.

Advertisement

शेतीतील सध्याच्या समस्यांवर उपाय

शेतकऱ्यांना शेती करताना सर्वाधिक खर्च पेरणी, खते, कीटकनाशक, निंदण, कापणी आणि मळणीवर होतो. सध्या एका एकर गव्हाच्या पिकासाठी साधारणतः २०,००० ते २२,००० रुपये खर्च येतो आणि उत्पन्न ३०,००० ते ३२,००० रुपये मिळते. म्हणजेच प्रत्यक्ष नफा केवळ ८,००० ते १०,००० रुपये राहतो. मात्र, नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर केल्यास शेतकऱ्यांचा एकूण खर्च ३,५०० ते ४,००० रुपये इतकाच राहील आणि नफा २५,००० ते २६,००० रुपये मिळेल.

Advertisement

कमी खर्चात उत्पादन वाढवणारी नवी शेती यंत्रे

Advertisement

नांगरणीसाठी 'बूलक ट्रॅक्टर' – हलका, वेगवान आणि प्रभावी!

पारंपरिक नांगरणीमध्ये बैलावर मोठा ताण येतो आणि वेळही अधिक लागतो. बूलक ट्रॅक्टर हे नवे यंत्र कमी कष्टात अधिक वेगवान नांगरणी करू शकते. चाक असलेले नांगरणी यंत्र असल्यामुळे मातीची चांगली उलथापालथ होते, आणि जमिनीची सुपिकता वाढते. यामुळे मजुरीचा खर्च वाचतो आणि नांगरणीचा वेळ ५०% कमी होतो.

पेरणीसाठी 'ड्रम सिडर' – कमी वेळेत जास्त अचूक पेरणी!

ड्रम सिडर नावाच्या यंत्रात गोल ड्रम असतो, ज्यामध्ये अनेक छोटे छिद्र असतात.बियाणे या छिद्रांमधून जमिनीत अचूक आणि एकसमान पद्धतीने टाकले जातात, त्यामुळे बियाण्यांचा अपव्यय टळतो आणि उत्पादनात वाढ होते.पारंपरिक पद्धतीपेक्षा पेरणीचा वेळ ७०% कमी होतो.

निंदण काढण्यासाठी 'विकल्प व्हिडर' – तण नियंत्रण आता अधिक सोपे!

शेतातील तण काढण्यासाठी महिलांना किंवा शेतमजुरांना तासन्तास मेहनत घ्यावी लागते. विकल्प विडर हे नवे यंत्र एका व्यक्तीने सहजपणे चालवता येते आणि वेगाने तण काढून टाकते. यामध्ये लिथियम-आयन बॅटरी बसवली आहे, त्यामुळे हे यंत्र शांत, प्रदूषणमुक्त आणि दीर्घकाळ टिकणारे आहे.

'विकल्प हार्वेस्टिंग' – पीक कापणीला वेग देणारे यंत्र!

पारंपरिक शेतीमध्ये कापणीसाठी विळ्याचा वापर केला जातो, ज्यामुळे मोठा वेळ आणि मेहनत लागते.विकल्प हार्वेस्टिंग यंत्राने दोन व्यक्ती उभ्या राहूनच पीक जलदगतीने आणि प्रभावीपणे कापू शकतात. वेळ आणि मजुरीचा खर्च ५०% कमी होतो.

'स्कायथे' – शेतातच धान्य सोंगणीचे अत्याधुनिक यंत्र!

शेतकऱ्यांना धान्य सोंगणीसाठी वेगवेगळ्या यंत्रांवर अवलंबून राहावे लागते.स्कायथे यंत्राच्या मदतीने शेतातच सौरऊर्जेच्या सहाय्याने धान्याची सोंगणी करता येते. यामुळे वाहतूक खर्च आणि धान्य खराब होण्याचा धोका कमी होतो.

'विकल्प सोलर पंप' – पाण्याचा पुरवठा आता अधिक वेगवान आणि स्वस्त!

शेतीसाठी पाणीपुरवठा करताना वीज किंवा डिझेलवर चालणारे पंप मोठ्या प्रमाणावर खर्चिक ठरतात.विकल्प सोलर पंप एका तासात २५,००० लिटर पाणी उपसण्याची क्षमता ठेवतो, जो पारंपरिक पंपांच्या तुलनेत दुप्पट अधिक कार्यक्षम आहे.विजेच्या किंवा डिझेलच्या खर्चात मोठी बचत होईल.

शेतीसाठी नवीन तंत्रज्ञान – शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी सरकारचा पुढाकार

शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी सरकार विविध प्रकारच्या यंत्रांसाठी अनुदान देण्याचा विचार करत आहे. यामुळे अल्पभूधारक आणि मध्यम शेतकऱ्यांना कमी खर्चात नवी यंत्रे खरेदी करण्याचा लाभ मिळू शकतो.

शेतकऱ्यांसाठी अनुदान योजनांचा लाभ कसा घ्यावा?

प्रधानमंत्री कृषी यांत्रिकीकरण योजना – ट्रॅक्टर, नांगरणी यंत्रे, मळणी यंत्रांसाठी ५०% अनुदान मिळते.

प्रधानमंत्री सौरपंप योजना – सोलर पंपसाठी ७५% अनुदान दिले जाते.

राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा अभियान (NFSM) – गहू, तांदूळ, डाळी यासाठी यांत्रिक साधनांवर ५०% अनुदान दिले जाते.

शेतीत आधुनिकतेची नवी लाट – कमी मेहनतीत जास्त उत्पन्न

नवीन संशोधित शेती यंत्रांचा वापर करून शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे आणि त्यांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनवणे हे सरकारचे उद्दिष्ट आहे. पारंपरिक शेती पद्धतींमध्ये सुधारणा करून यांत्रिकीकरणाचा अधिकाधिक वापर केल्यास देशभरातील शेतकरी कमी खर्चात अधिक नफा मिळवू शकतील.

शेतकरी बांधवांसाठी सुवर्णसंधी

जर तुम्हीही शेतीत नवीन प्रयोग करून नफा वाढवण्याचा विचार करत असाल, तर या अत्याधुनिक यंत्रांचा वापर करून तुमचा शेतीचा खर्च कमी करा आणि उत्पन्न वाढवा. आधुनिक तंत्रज्ञान स्वीकारून कमी श्रमात अधिक फायदा मिळवण्याची ही सुवर्णसंधी दवडू नका.

Next Article