Agriculture Land: शेतजमीन खरेदी करताय? सावधान! ‘या’ पद्धतीने होऊ शकते फसवणूक
Land Selling Tips:- शेतीच्या जमिनींच्या खरेदी-विक्री व्यवहारांमध्ये अनेकदा फसवणुकीच्या घटना घडतात, ज्यामुळे शेतकऱ्यांचे मोठे आर्थिक नुकसान होते. अशा प्रकारच्या व्यवहारांमध्ये काही लोक बनावट कागदपत्रे तयार करून जमीन विकतात, तर काहीवेळा एकाच जमिनीवर वेगवेगळ्या लोकांसोबत एकाच वेळी व्यवहार केला जातो. यामुळे खरी जमीन खरेदी करणाऱ्या व्यक्तीला भविष्यात मोठ्या कायदेशीर अडचणींना सामोरे जावे लागू शकते. कधी कधी जमीन विक्री करताना इसार पत्राद्वारे (अनामत रक्कम घेऊन) एक व्यवहार निश्चित केला जातो, पण प्रत्यक्ष विक्री मात्र दुसऱ्या व्यक्तीला केली जाते, त्यामुळे पहिला खरेदीदार फसवला जातो.
जमीन खरेदी विक्री व्यवहारात फसवणुकीच्या पद्धती
याशिवाय, काही लोक गहाण ठेवलेली जमीन विकतात, ज्या जमिनीवर आधीच बँकेकडून कर्ज घेतलेले असते. सातबारा उताऱ्यावर बोजा दाखल होण्यास काही काळ लागतो आणि तोपर्यंत मूळ मालक ती जमीन दुसऱ्याला विकून टाकतो. त्यामुळे नवा खरेदीदार अडचणीत येतो आणि त्याला अनावश्यक कायदेशीर प्रक्रिया आणि अतिरिक्त आर्थिक खर्चाचा सामना करावा लागतो. काही ठिकाणी जमिनीच्या खोट्या मालकी हक्कासंबंधी बनावट कागदपत्रे तयार केली जातात, ज्यामुळे मूळ जमीन मालकाला अंधारात ठेवून ती जमीन विकली जाते. त्यामुळे जमीन खरेदी करण्यापूर्वी सर्व कागदपत्रांची खातरजमा करणे अत्यंत आवश्यक आहे.
फसवणूक टाळण्यासाठी काय काळजी घ्याल?
फसवणूक टाळण्यासाठी शेतकऱ्यांनी काही महत्त्वाच्या बाबींची काळजी घ्यायला हवी. सर्वप्रथम, जमीन खरेदी करण्यापूर्वी सातबारा उतारा आणि फेरफार उतारा तपासणे गरजेचे आहे. तलाठ्याकडून ही अधिकृत कागदपत्रे मिळवून ती पडताळून पाहावीत. जमिनीवर कोणतेही कर्ज आहे का, हे बँकेकडून किंवा संबंधित महसूल विभागाकडून तपासून घ्यावे. जमीन खरेदी करताना तिचा नकाशा पाहणेही महत्त्वाचे आहे, त्यामुळे ती जागा कुठे आहे, तिच्या हद्दी कोणत्या गटांमध्ये मोडतात, याची स्पष्टता मिळते आणि भविष्यात अडचणी निर्माण होत नाहीत. जमिनीपर्यंत जाण्यासाठी रस्ता आहे का, याचीही खात्री करून घ्यावी, कारण काही वेळा रस्ता नसल्यास जमीन वापरण्यास अडचणी येतात.
जमिनीच्या संदर्भातले कागदपत्रे तपासा
खरेदी-विक्री व्यवहाराच्या आधी सर्व कागदपत्रे नीट पडताळून पाहणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. व्यवहार अधिकृतपणे केवळ नोंदणीकृत दस्तऐवजांद्वारेच करावा. जर व्यवहारामध्ये काही शंका वाटत असेल, तर कायदेशीर सल्ला घेणे अत्यंत गरजेचे आहे. एखाद्या जमिनीची खरेदी करताना त्या जमिनीच्या मागील व्यवहारांची पूर्ण माहिती घेणे महत्त्वाचे आहे. अनेकदा जुन्या व्यवहारांमध्ये काही त्रुटी राहिलेल्या असतात, ज्या भविष्यात मोठ्या अडचणी निर्माण करू शकतात.
जर एखाद्या शेतकऱ्याची फसवणूक झाली असेल, तर तो तहसीलदार किंवा जिल्हाधिकाऱ्यांकडे तक्रार दाखल करू शकतो. आर्थिक फसवणुकीच्या प्रकरणात पोलीस ठाण्यात गुन्हा नोंदवून कायदेशीर कारवाई केली जाऊ शकते. त्यामुळे जमीन खरेदी-विक्री व्यवहार करताना पुरेशी काळजी घेणे अत्यंत गरजेचे आहे. योग्य तपासणी आणि कायदेशीर प्रक्रिया पाळल्यास भविष्यात होणाऱ्या अडचणी टाळता येतील आणि सुरक्षित जमीन व्यवहार करता येईल.