Agriculture Jugaad: गाई-म्हशींना माशांपासून वाचवायचंय? ‘ही’ जादूची टेप आहे रामबाण उपाय

Agriculture Jugaad:- गायी-म्हशींसाठी माश्यांचा त्रास हा मोठा डोकेदुखीचा विषय असतो. उन्हाळा आणि पावसाळा सुरू होताच गोठ्यात माश्यांची संख्या झपाट्याने वाढते, ज्यामुळे जनावरांना सतत अस्वस्थ वाटते. माश्या त्यांच्या डोळ्यांत जातात, अंगावर बसतात, चावतात आणि त्यामुळे प्राण्यांचे आरोग्य बिघडते.

काही वेळा माश्यांमुळे जनावरांना संसर्गजन्य आजार होण्याची शक्यता असते. विशेषतः दूध उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी हा मोठा प्रश्न ठरतो, कारण जर गायी-म्हशींना त्रास झाला तर त्यांच्या दूध उत्पादनावर परिणाम होतो. पण, या समस्येवर एक सोपा, स्वस्त आणि प्रभावी उपाय सध्या चर्चेत आहे – ‘चिकट टेप’ तंत्र!

माश्यांपासून सुटका देणारे ‘चिकट टेप’ तंत्र कसे काम करते?

सध्या सोशल मीडियावर व्हायरल होत असलेला हा जुगाड अनेक पशुपालकांसाठी वरदान ठरत आहे. या तंत्रामध्ये, गायी किंवा म्हशींच्या कपाळावर किंवा पाठीवर एक विशेष प्रकारची चिकट टेप लावली जाते. ही टेप माश्यांना आकर्षित करते आणि त्यांना त्यावर कायमस्वरूपी अडकवून ठेवते.

एकदा का माशी या टेपला चिकटली की ती पुन्हा सुटू शकत नाही. परिणामी, गोठ्यातील माश्यांची संख्या झपाट्याने कमी होऊ लागते. ही टेप प्राण्यांसाठी पूर्णपणे सुरक्षित असते आणि ती त्यांच्या अंगावर बसवण्यासाठी कोणत्याही विशेष कौशल्याची गरज नसते.

ही टेप नेमकी कशी असते आणि ती कुठे मिळेल?

ही टेप सामान्य चिकटपट्टीसारखी नसते. ती विशेष प्रकारच्या गोंदाने लेपित असते, जो माश्यांना आकर्षित करतो आणि त्यांना टेपला चिकटवतो. बाजारात अशा टेप्स विविध प्रकारांत आणि ब्रँडमध्ये उपलब्ध आहेत. इंडियामार्टसारख्या वेबसाइट्सवरही या टेप्स सहज उपलब्ध आहेत. काही शेतकरी स्वतःच घरच्या घरी अशा प्रकारच्या टेप्स बनवतात.

यासाठी ते रंगीत कागदावर मजबूत चिकट पदार्थ लावतात आणि त्याला दोऱ्याच्या साहाय्याने जनावरांच्या कपाळावर बांधतात. मात्र, ही टेप लावताना काळजी घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. जर ती व्यवस्थित न बांधली गेली तर प्राणी ती चाटू शकतात किंवा खाऊ शकतात, त्यामुळे त्यांच्या आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतो.

गोठ्यात माश्यांमुळे होणारे नुकसान

जनावरांना अस्वस्थता: सतत माश्यांचा त्रास असल्याने गायी व म्हशी चिडचिड करतात आणि आरामशीर उभ्या राहू शकत नाहीत.
दूध उत्पादनावर परिणाम: माश्यांच्या त्रासामुळे गायी-म्हशी व्यवस्थित खात-पित नाहीत, परिणामी दूध उत्पादनावर परिणाम होतो.

संसर्गजन्य आजारांचा धोका: माश्यांमुळे विविध आजार पसरतात, विशेषतः डोळ्यांचे आणि त्वचेचे संसर्ग होण्याची शक्यता वाढते.

प्रजनन क्षमतेवर परिणाम: दीर्घकाळ माश्यांचा त्रास असल्यास जनावरांचे प्रजनन चक्रही बाधित होऊ शकते.

हा उपाय प्रभावी कसा ठरतो?

हा जुगाड कमी खर्चात मोठा परिणाम करणारा आहे. पशुपालकांना माश्या हाकलण्यासाठी वारंवार केमिकलयुक्त स्प्रे किंवा औषधांचा वापर करावा लागतो. मात्र, ते महाग असते आणि सतत वापरल्याने जनावरांवर विपरीत परिणाम होऊ शकतो. याउलट, ही टेप एकदा लावली की माश्यांना दूर ठेवण्यासाठी वेगळे काहीच करावे लागत नाही. त्यामुळे खर्च वाचतो आणि गोठ्यातील वातावरणही स्वच्छ आणि आरोग्यदायी राहते.

घरच्या घरी ही टेप कशी तयार करावी?

जर बाजारातील महागड्या टेप्स घेणे शक्य नसेल, तर हा उपाय घरच्या घरीही करून पाहता येतो. यासाठी खालील साहित्य लागेल –

एक मजबूत, रंगीत कागद किंवा प्लास्टिकचा स्ट्रिप,अतिशय चिकट गोंद (जे सहज सुकत नाही) आणि एक लवचिक दोरी किंवा पट्टी

कसे कराल?

रंगीत कागद किंवा प्लास्टिकच्या स्ट्रिपवर एकसमान गोंद लावा.ही पट्टी गायी किंवा म्हशीच्या कपाळावर किंवा पाठीवर व्यवस्थित बांधा.पट्टी इतकी घट्ट बांधा की ती सहज निघू नये, पण जनावरासाठी त्रासदायकही होऊ नये.काही वेळाने तुम्ही पाहाल की माश्या या पट्टीला चिकटून राहू लागतात आणि त्यांचा त्रास कमी होतो.

अशाप्रकारे जर तुम्हालाही गोठ्यात माश्यांचा प्रचंड त्रास होत असेल आणि वारंवार स्प्रे किंवा औषधांवर खर्च करावा लागत असेल, तर हा जुगाड एकदा करून बघा. कमी खर्चात आणि सोप्या उपायाने तुम्ही जनावरांना माश्यांच्या त्रासातून मुक्त करू शकता.