For the best experience, open
https://m.krushimarathi.com
on your mobile browser.

Agri Business Idea: भाजीपाल्याला बाजारभाव नाही? ‘हे’ मशीन तुमचं नुकसान थांबवेल

09:37 AM Mar 09, 2025 IST | Krushi Marathi
agri business idea  भाजीपाल्याला बाजारभाव नाही  ‘हे’ मशीन तुमचं नुकसान थांबवेल
solar dihydrator
Advertisement

Agri Business Idea:- सोलर डिहायड्रेटर मशीन हे आधुनिक शेतीतील एक महत्त्वाचे तंत्रज्ञान असून, हे शेतकऱ्यांना त्यांच्या पिकाचे नुकसान टाळण्यास आणि नफा वाढवण्यास मदत करते. शेतीमालाला योग्य बाजारभाव न मिळाल्यास, अनेक वेळा शेतकरी त्यांचा माल वाया घालवतात किंवा तो फार कमी दराने विकतात.

Advertisement

विशेषतः टोमॅटो, कांदा, मिरची, हळद, आले यांसारखी उत्पादने त्वरित खराब होण्याची शक्यता असते, त्यामुळे बाजारभाव घसरल्यास शेतकऱ्यांना मोठ्या तोट्याला सामोरे जावे लागते. अशा परिस्थितीत सोलर डिहायड्रेटर हे उपयुक्त ठरते. हे मशीन सौर ऊर्जेचा वापर करून भाज्या आणि फळे सुकवते, ज्यामुळे त्यांचे शेल्फ लाइफ वाढते आणि उत्पादनाच्या साठवणुकीची समस्या दूर होते.

Advertisement

सोलर डिहायड्रेटरमध्ये काचेच्या झाकणाने झाकलेला एक चेंबर असतो, ज्यामध्ये भाज्या किंवा फळे ठेवली जातात. या यंत्रात एक सौर पॅनेल आणि पंखा बसवलेला असतो, जो गरम हवेचा प्रवाह निर्माण करून उत्पादन अधिक जलद वाळवतो. उघड्यावर वाळवलेल्या उत्पादनांमध्ये धूळ, माती, किटक आणि विविध प्रकारचे जीवाणू मिसळण्याची शक्यता असते, परंतु या मशीनमध्ये उत्पादन स्वच्छ राहते आणि त्याचा रंग, चव व पोषणमूल्ये अबाधित राहतात.

Advertisement

सोलर डीहायड्रेटर मशीनचा वापर

Advertisement

सोलर डिहायड्रेटर मशीनचा वापर करून टोमॅटो आणि हिरव्या पालेभाज्या दोन ते अडीच दिवसांत वाळतात, तर उन्हात वाळवण्यासाठी चार ते पाच दिवस लागतात. आले, हळद, कांदा, कारले, सफरचंद आणि नारळ यांसारख्या पिकांसाठी हे तंत्रज्ञान अत्यंत प्रभावी आहे. हे मशीन एका दिवसात मसाले आणि भाज्या वाळवण्याचे काम करू शकते, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांचे उत्पादन अधिक काळ टिकवून ठेवता येते आणि योग्य बाजारभाव मिळाल्यावर ते विकता येते.

Advertisement

हळद आणि आले वाळवण्यासाठी हे मशीन विशेषतः उपयुक्त आहे, कारण पारंपरिक पद्धतीत त्यांना वाळवण्यास अधिक वेळ आणि मेहनत लागते. त्यासाठी मशीनमध्ये स्लायसर लावला जातो, ज्यामुळे हळद व आलेचे लहान तुकडे करून ते लवकर वाळवता येतात.

या यंत्राची कार्यप्रणाली

या यंत्राच्या सौर पॅनेल्समध्ये एक विशेष वैशिष्ट्य आहे – हिवाळ्यात कमी सूर्यप्रकाश असल्याने पॅनेल ४५ अंशांपर्यंत वाकवण्याची सोय आहे, ज्यामुळे मशीन चांगले काम करते. उन्हाळ्यात २७ ते ३० अंशांवर सेट करण्याची सुविधा देखील आहे, त्यामुळे कोणत्याही ऋतूमध्ये हे यंत्र कार्यक्षम राहते. यंत्राच्या किंमती ५,००० ते १०,००० रुपयांपर्यंत आहेत, जे पारंपरिक वाळवणीच्या तुलनेत स्वस्त व फायदेशीर पर्याय आहे. देखभाल खर्च जवळपास नगण्य असल्याने, याचा उपयोग दीर्घकाळ करता येतो.

या यंत्रामुळे शेतकऱ्यांना लाखात कमावण्याची संधी

सोलर डिहायड्रेटर मशीनमुळे शेतकरी आता त्यांचे उत्पादन सहजपणे टिकवू शकतात, थेट प्रक्रिया उद्योगांना विकू शकतात किंवा स्वतःच प्रोसेसिंग व्यवसाय सुरू करून अधिक नफा कमावू शकतात. यामुळे केवळ उत्पन्नात वाढ होत नाही, तर स्थानिक स्तरावर रोजगाराच्या संधी निर्माण होतात.

बऱ्याच आंतरराष्ट्रीय कंपन्या कोरड्या भाज्या आणि मसाल्यांसाठी मोठ्या प्रमाणावर खरेदी करतात, त्यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादनासाठी आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेपर्यंत पोहोचण्याचा मार्ग देखील खुला होतो. शासकीय स्तरावरही सरकार शेतकऱ्यांसाठी विविध अनुदान योजना देत आहे, ज्या अंतर्गत सोलर ड्रायर विकत घेण्यासाठी अनुदान मिळू शकते.

सोलर डिहायड्रेटर हे शेतकऱ्यांसाठी शेतीमालाचे नुकसान टाळण्याचा आणि उत्पादनाचे मूल्य वाढवण्याचा एक प्रभावी उपाय आहे. भारतातील बदलत्या हवामानात, वारंवार होणाऱ्या महागाईच्या आणि उत्पादन खर्च वाढीच्या परिस्थितीत, हे यंत्र शेतकऱ्यांना अधिक स्वयंपूर्ण बनवते. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी आता पारंपरिक शेतीव्यवस्थेत बदल करून तंत्रज्ञानाचा अवलंब करणे आवश्यक आहे. सोलर डिहायड्रेटरच्या मदतीने शेतकरी आपली अर्थव्यवस्था बळकट करू शकतात आणि शेतीतून अधिक चांगले उत्पन्न मिळवू शकतात.